Tuesday, December 29, 2009

სენსაციური ღია წერილი ია ანთაძეს და „იანეთელებს“!

ეს წერილი რედაქტირებული ვარიანტია, Internet-სივრცეში, ამავე სახელწოდებით, ორიოდე დღის წინ გამოქვეყნებული წერილისა. განსხვავება მხოლოდ ისაა, რომ ორი დღის წინანდელ ვარიანტში ციტატების ავტორად ია ანთაძე იყო დასახელებული, მაგრამ ახლა ირკვევა, რომ ციტატები ”იანეთელებს” ეკუთვნის. მე ყველა ციტატა Internet--სივრცეში მოვიძიე, სადაც ისინი შემდეგნაირადაა დასათაურებული: ”ავტორი: ია ანთაძე 25.11.2009 02:24 by: Venmaphi from: Philadelphia, ავტორი: ია ანთაძე 25.11.2009 02:23 by: marina from: germania”. ინგლისურის დიდი მცოდნე მე არა ვარ, მაგრამ ინგლისურის მცოდნენი დამეთანხმებიან, რომ ეს სათაური ასე შეიძლება გავიგოთ: ავტორი - ია ანთაძე, ტექსტი განათავსა ვენმაფიმ ფილადელფიიდან, ან მარინამ გერმანიიდან. ახლა ირკვევა, რომ ციტატების ავტორები - სწორედ ვენმაფი, მარინა და სხვა ”იანეთელები” ყოფილან. თუ ამ უნებლიე შეცდომამ ვინმე შეურაცხჰყო - ამთავითვე ბოდიშს ვუხდი. ხოლო რაც შეეხება წერილს, მის პირველ ნაწილში მე სწორედ ”იანეთელთა” კითხვებს ვპასუხობ, ამიტომ პასუხის გაცემისას თუ მათივე ”ციტატებს” გავაჟღერებ, მგონი, ამით არაფერს დავაშავებ. ამავე დროს, მინდა აღვნიშნო, რომ ამ წერილში, არც ციტატებია მთავარი, არც ჩემი მოგონებები- ომზე და, სხვათაშორის, არც ქარტიის შინაარსი, რომელსაც მე წერილში არ შევხებივარ.


ღია წერილი ია ანთაძეს და „იანეთელებს“!

2009 წლის 4 დეკემბერს, სასტუმრო ”რედისონში”, ია ანთაძის ინიციატივით, ასზე მეტი ჟურნალისტი შეიკრიბა და ხელი მოეწერა ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიას... მაგრამ საზოგადოებას ისიც ახსოვს, რომ 2007 წლის 24 დეკემბერს, სასტუმრო ”შერატონ მეტეხი პალასში” ანალოგიურ დოკუმენტს 400-მდე ჟურნალისტი შეუერთდა, ოღონდ ჩვენს დოკუმენტს დეკლარაცია ერქვა. ბუნებრივია, მეც და სხვა ჩემს კოლეგებსაც უამრავი შეკითხვა გაგვიჩნდა და აქედან რამდენიმე ”facebook”-შიც გამოვაქვეყნე. ქალბატონმა იამ შეკითხვის დასმა ”დარტყმად” მიიღო, ამიტომ დასაწყისშივე მინდა ვუთხრა: ჩემო ია, მე შენ არ „გირტყამ“, არც „ქოლგით გჩხვლეტ“ (როგორც შენს ბლოგერ-მეგობრებს ჰგონიათ), არც გეომები, არც მშურს შენი და არც მძულხარ... ამიტომ, როგორც კოლეგას, ღია და საჯარო დისკუსიაში გიწვევ და იმედი მაქვს, შენ... გამოცდილ პროფესიონალს, ყველა კითხვაზე არგუმენტირებული პასუხი გექნება.
ჩემო ია, ვწუხვარ, რომ ეს ვერ შენიშნე, მაგრამ მე ყოველთვის კოლეგიალობის დაცვის პრინციპით ვმოქმედებ და ”სხვის საქმეში” არ ვერევი, ანუ არ ვაძლევ ჩემს თავს უფლებას,- აზრი გამოვთქვა ერთი კონკრეტული, ან ათი ჟურნალისტის კერძო გადაწყვეტილებაზე. თუნდაც, ეს გადაწვეტილება ჩემთვის მიუღებელი, ან გაუგებარი იყოს... მაგრამ როცა თემა საზოგადოებრივი მნიშვნელობისაა, აზრის გამოთქმა აუცილებელია, ამიტომ აზრიც გამოვთქვი და, ვგონებ, კითხვებიც გასაგებად დავსვი. ამასთან, არც შეურაცხოფა მიმიყენებია ვინმესთვის... საპასუხოდ, შენ და (უფრო მეტად) შენმა მხარდამჭერებმა, შენსავე ბოლგზე რადიო „თავისუფლებაში“, ”facebook”-შიც და სხვაგანაც რამდენიმე საკითხი წამოწიეთ, რომლებსაც ვალდებული ვარ ვუპასუხო, ოღონდ... თქვენის ნებართვით, ამ კითხვებს უფრო ცივილური და ზრდილობიანი ფორმით ჩამოვაყალიბებ.
მაშ, ასე... ჩემო ია, შენი ბლოგერ-მეგობრები, რბილად და ზრდილობიანად რომ ვთქვათ, ინტერესდებიან: „საიდან მოვდივარ“. საკუთარ თავზე საუბარი უხერხულია და ასე ნამდვილად არ გიპასუხებდით, მაგრამ იმდენად შეურაცხყოფილი ვარ ტონით და ფორმით, რომ გპასუხობთ: საიდან, ჩემო უცნობო ”პატივისმცემელნო”, და 1992 წლის სამაჩაბლოდან და 1993 წლის აფხაზეთიდან, სადაც პროფესიულ მოვალეობას ვასრულებდი... ომის შთაბეჭდილებებზე მისაუბრია, მაგრამ ხმამაღლა არასდროს მითქვამს... ახლა კი, იძულებული ვარ, გაცნობოთ, რომ აფხაზეთის ომი თავიდან ბოლომდე 40-ზე ნაკლებმა ჟურნალისტმა გამოიარა. ჭუბერის გზა, რომლის 200 კილომეტრიც ფეხით ორჯერ გავიარე, მხოლოდ 10-მა ჟურნალისტმა, ხოლო მთლიანად, აფხაზეთის ომიც და ჭუბერიც ერთად, სულ 5-მა ჟურნალისტმა იცის, რა ჯოჯოხეთი იყო... ჩემო ია, თამამად გეტყვი, რომ მსოფლიომ მხოლოდ ჩემი გადამღები ჯგუფის წყალობით ნახა და აღიქვა არა მარტო ჭუბერის ტრაგედია, არამედ შეიტყო იმ უპასუხისმგებლო და დანაშაულებრივი ქმედებების შესახებ, რაც დევნილთა მიმართ მაშინდელმა ხელისუფლებამ ჩაიდინა. 1992-1993 წლების ომების პერიოდში ჩვენი გადამღები ჯგუფი ღიად და თამამად საუბრობდა იმაზე, ჯარისკაცებს ზურგიდან ფრონტის ხაზზე როგორ უგზავნიდნენ არა ტყვია-წამალს, არამედ კონსერვის ცარიელ ყუთებს... სამხედრო ცენზორებიც კი, რომლებიც ოფიციალურად მუშაობდნენ იმ პერიოდის ტელევიზიაში, ვერ ახერხებდნენ ჩვენი სიმართლის დაბლოკვასა და სიუჟეტების ეთერიდან მოხსნას. ახლა ხმამაღლა მინდა ვთქვა, რომ ყველა ტელევიზია, რომელიც გაჩვენებთ სამაჩაბლოსა და აფხაზეთის ომის ამსახველ კადრებს, იყენებს მხოლოდ და მხოლოდ ჩვენი გადამღები ჯგუფების ვიდეომასალას. არა 10%, ან 30%, არამედ 80% ჩემი და ჩემი მეგობრების კუთვნილი კადრებია, რომელთა გადაღებასაც საშკა იოსელიანის, გიორგი პოპიაშვილის, გრიშა დოლგოპულოვის, დათო ბოლქვაძის, გულიკო გოდოლაძის და 15-ზე მეტი ჟურნალისტის სიცოცხლე შეეწირა. თქვენ, ჩემო „იანეთელებო“, ალბათ, ვერ იხსენებთ ამ ადამიანების სახელებს და, რა თქმა უნდა, ისიც არ იცით, სამშობლოსათვის (პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას) ვინ, სად და როგორ დაღუპა... თავს არ ვიქებ, მაგრამ პირდაპირ გეუბნებით: აი, აქედან მოვდივარ და ეს იცის ყველა იმ ჟურნალისტმა, ვისთან ერთადაც მიწა და ბალახიც მიჭამია, თვეების ბავშვებიც გადამირჩენია და ტყვიაც მომხვედრია...
ახლა, ჩემო ია, „იანეთელთა“ მეორე კითხვას ვპასუხობ, თუ სად ვიყავი „ვარდების რევოლუციამდე“... სად ვიყავი და პირველ არხზე, მაგრამ უკანონობაზე თქვენზე არანაკლები სიხშირით ვსაუბრობდით... თანაც, ღიად და პირდაპირ მთავრობასა, თუ პარლამენტში. სპეცრეპორტაჟებს რომ ამზადებდიო?... დიახ, ვამზადებდი ჯეიჰანისა და შაჰ-დენიზის მილსადენებზე, ვწერდი ექსკლუზიურ ინტერვიუებს ბილ ქლინტონთან, ჰანს დიტრიხ გენშერთან, ჰავიერ სოლანასთან, შევარდნაძესთნ და სხვებთან... სხვათაშორის, თქვენი მეგობრების... მაპატიეთ, ყოფილი მეგობრების პოლიტიკურ მამასთან, ჯორჯ სოროსთანაც, რომლის გეგმებზეც ჯერ კიდევ 1999 წელს ვუამბე მაყურებელს... სიმართლეს პირდაპირ შევარდნაძესაც ვეუბნებოდი და ჟვანია-სააკაშვილსაც, მაგრამ თქვენ ეს არ გახსოვთ... და აი, რატომ: ჯერ იმიტომ, რომ თქვენთვის მე ბარიკადების სხვა მხარეს ვიდექი და ასეთი ხალხის სიმართლეს თქვენ არ აფასებთ... მეორე იმიტომ, რომ მე სიმართლეს შევარდნაძესაც და მის ოპონენტებსაც ვეუბნებოდი... თქვენ კი, მხოლოდ შევარდნაძეს აკრიტიკებდით, ხოლო ჟვანია-სააკაშვილის ბოროტ სახეს სიმართლის ნიღბით ჰმოსავდით და საზოგადოება შეცდომაში შეგყავდათ... ამიტომაც ვერასდროს დაინახავდით და ვერც გაიგებდით ჩემს სიმართლეს... ახლა რომ რიტორიკულ შეკითხვას გვისვამთ: „ვინც იცნობდით სააკაშვილს, რატომ ვერ ხედავდით, როგორი ბრმები ვიყავით და როგორ შევქმენით "ჩვენი სააკაშვილი", რომელიც ისე განსხვავდება რეალურისგან, როგორც ცა-დედამიწისგანო?!“, გპასუხობ: ვხედავდი, ”როგორი ბრმები იყავით” და კიდეც გეუბნებოდით, მაგრამ თქვენ ხომ ჩვენ სიმართლეს არ აფასებთ, არ გესმით და ვერ გულისხმა-ჰყოფთ? ბოლო-ბოლო შევარდნაძის მეხოტბეებმაც და ჟვანია-სააკაშვილის „ფანებმაც“ სკანდალური ჟურნალისტის იარლიყი „მომაკერეს“... ასე აღმოვჩნდი ეკონომიკურ გადაცემაში, რომელიც, სხვათა შორის, არაფრით ჩამოუვარდებოდა ”დიდი“ აკაკი გოგიჩაიშვილის ბიზნეს-პროექტს.
ზოგიერთი შენი მხარდამჭერი, ოდნავ განსხვავებულ კონტექტში მისვამს კითხვას: „ვარდების რევოლუციისას“ სად იყავიო? სად ვიყავი და ხმამაღლა გეუბნებოდით: სიკეთის ნიღაბით შემოსილი ბოროტება მოდის-თქო... სად ვიყავი და ტელევიზიის წინ ვიდექი და თქვენს ყოფილ მეგობრებს ვეჭიდავებოდი, როდესაც შენობას იღებდნენ. ზუსტად ამ დროს, ქალბატონი იას ბოლგერი-მეგობრები, როგორც თავად წერენ ”მიტინგურად” იქცეოდნენ და ამ ”მიტინგურ” საქციელს ერთ-ერთი მათგანი ასე აღწერს: ”ავტობუსზე ავძვერი და ვაფრიალებდი წინა, სამფეროვან დროშას...”, ხოლო, როცა რევოლუციონერები პარლამენტში შეიჭრნენ, ერთი პატივცემული ბლოგერი თავის შთაბეჭდილებებს ასე გადმოგვცემს: ”როცა მართლა ვარდებით ხელში შეიჭრნენ რეზიდენციაში და შევარდნაძეს ჩაი სააკაშვილმა დალია, მე ბედნიერებისგან მეცხრე ცაზე ვიყავი. მივხვდი, რომ დამთავრდა საშინელი განუკითხაობა, მე მაშინ მეგონა განათდა მეთქი, გულწრფელად მეგონა, რომ ნოემბრის ის ცივი დღე, მეოცე საუკუნის საქართველოს ყველაზე ნათელი და თბილი დღე უნდა ყოფილიყო“, მაგრამ გავიდა წლები და ახლა, ამ მოვლენების შესახებ, ერთ-ერთი იანთელი ასე გვიყვება: ”სულაც არ გამხარებია "ბატო ედუარდის" გადადგომა. რა ძალაც მოდიოდა და რა ნაყოფსაც შობდა, ალბათ გული მიგრძნობდა. არც წასვლა გამიხარდა და მოსულმაც უარეს საგონებელში ჩამაგდო. ბოროტი გმირის ამბავი გამახსენდა”. ჩემო ია, სხვა შენ და „იანეთელებს“ არაგულწრფელობას დაგაბრალებდათ... მე კი, დარწმუნებული ვარ: ახლა შენც მართლა გულწრფელად გჯერა, რომ მაშინ ”გული გიგრძნობდათ”, თუ ”რა ძალა მოდიოდა და რა ნაყოფსაც შობდა”, მაგრამ, სამწუხაროდ, თავს იტყუებთ: სინამდვილეში, მაშინ შენ... და შენი თანამოაზრენი გულწრფელად ”ბედნიერებისგან მეცხრე ცაზე იყავით”. გავბედავ და პირდაპირ გეტყვი, ჩემო ია: ადამიანი ზოგჯერ აზრითაც ცდება, სიტყვითაც და საქმითაც, გარკვეული დროის შემდეგ თავის შეცდომას აცნობიერებს, მაგრამ ამის მერე თავი კი არ უნდა დაირწმუნოს, რომ... თურმე, არც შემცდარა და ”არც წასვლა გახარებია და მოსულმაც უარეს საგონებელში ჩააგდო”... ამიტომ, მომიტევე, მაგრამ ვალდებული ვარ, ასეთი რჩევა მოგცეთ: გულს მიხედეთ, უფრო სწორედ კი,- გულისხმის-ჰყოფას.
ერთ-ერთი შენი ”ფანი” მეკითხება: მიტინგებზე კი გხედავთ, მაგრამ ამ ბოლო წლებში, როგორც ჟურნალისტმა, რა გააკეთეო?... რა გავაკეთე და თქვენი ყოფილი მეგობრები: ლევან რამიშვილი, გიგა ბოკერია, ნოდარ ლადარია, თამარ კინწურაშვილი და კიდევ 7 კაცი საჯაროდ ვამხილე, როდესაც მათ დედა-ეკლესიასთან ბრძოლის სამგვერდიანი, საიდუმლო გეგმა შეიმუშავეს, ამისათვის ”გიჟად” შემრაცხეს: ხმამაღლა- ლევან რამიშვილმა და თამარ კინწურაშვილმა, რადგან ვძულდი... ხმადაბლა- გიორგი თარგამაძემ, რადგან გონუკეთურია, ზურგსუკან- ნინო ზურიაშვილმა, რადგან შურდა და... ჩურჩულით- შენ, ჩემო ია, და შენმა „ხუთეულმა“, რადგან... გულისხმის-ჰყოფა გაკლიათ. კიდევ რას ვაკეთებდი? რას ვაკეთებდი და ჟურნალისტთა კავშირ ”ობიექტივის” ერთ-ერთი ხელმძღვანელი ვიყავი. მართალია, შენ, ჩემო ია, გგონია, რომ მე ”სტუდია ”ობიექტივი” წამართვეს, მაგრამ ”სტუდია ”ობიექტივთან” შეხება არასდროს მქონია. აი, ტელეკომპანია ”ობიექტივს” კი, ნამდვილად ჩამოართვეს მაუწყებლობის უფლება, რასაც უკვე მეხუთე წელია ვასაჩივრებთ. რადგან ეს არ იცი, ისიც არ გეცოდინება, რომ ბოლო წლების ერთი-ერთი ყველაზე მასშტაბური ჟურნალისტური გამოძიება, 40-მდე ტელეარხის წართმევის შესახებ, ჩვენმა კავშირმა აწარმოა და რომ გამოძიების მასალები სრულად დაადასტურა ”Human Rights Watch”-მა და, შესაბამისად, ყურს როგორ მოკრავდი, რომ ამ გამოძიებაზე დაყრდნობით, ბევრმა ჩვენმა კოლეგამ სტატია, სიუჟეტი და ფილმიც მოამზადა... აი, ამას ვაკეთებდი და კიდევ, „ვარდების რევოლუციის“ შემდეგ, ჩემი გადაღებული 5 ფილმი: ”ვარდების რევოლუცია”, ”დემოკრატიის გისოსები”, ”დემოკრატიის გისოსები II”, ”ჩიხი” და ”ჩიხი II” გაზეთებმა პრაქტიკულად სიტყვა-სიტყვით დაბეჭდეს (სცენარის სრული ვარიანტი!)... აი, ამას რომ ვაკეთებდი, ”იანეთელები” რას აკეთებდით, ჩემო ია? პირდაპირ გეუბნები - შენ ზუსტად ისე იქცეოდი, როგორც ერთ-ერთი ”იანეთელი” თავის-თავზე გვიყვება: ”ერთი წლის თავზე ისევ ვამტკიცებდი, რომ საქართველო ვითარდება და რომ უნდა ვაცალოთ ამ ახლაგაზრდა დასავლეთელ ქართველებს... თუმცა აშკარად ვგრძნობდი, რომ რაღაც ისე ვერ იყო და თავს ვიტყუებდი”... გარდა ამისა, როგორც ერთ-ერთი ”იანეთელი” გვამცნობს, თურმე, ”თქვენს სააკაშვილს” ქმნიდით: „მეგონა სააკაშვილი, თავად ლაღი ადამიანი, ორგანულად ვერ იტანდა დამონებულ და დაშინებულ ადამიანს და თავად იქნებოდა გარანტი ადამიანის თავისუფლებისა. მეგონა ფაუსტის იდეალი "თავისუფალი ადამიანი თავისუფალ მიწაზე" ჩემს ქვეყანაში განხორციელდებოდა. სწორედ სააკაშვილის მიერ. მაშინ არ ვიცნობდი, მინდა ვკითხო იმ ხალხს, ვინც მას იცნობდა, თქვენ რამ დაგაბრმავათ? თქვენ რატომ ვერ ხედავდით როგორი ბრმები ვიყავით და როგორ შევქმენით "ჩვენი სააკაშვილი" რომელიც ისე განსხვავდება რეალურისგან როგორც ცა დედამიწისგან?!”... ჩვენ კი, ჩემო ია, ამ დროს, ხან უნივერსიტეტის და ხან პარლამენტის წინ ვმართავდით საპროტესტო აქციებს, რექტორის კაბინეტიც კი ”ავიღეთ”, მაგრამ შენ... ჩვენი სიმართლე მაშინაც არ გესმოდა, აკი გითხარი: გულისხმის-ჰყოფა გაქვს მისახედი-თქო!... ამასობაში, შენმა, იმ პერიოდში ჯერ კიდევ მეგობრებმა, 7 ნოემბრის მშვიდობიანი აქცია დაარბიეს და ხალხს საგანგებო მდგომარეობაც გამოუცხადეს, მაგრამ ნანა კაკაბაძე, მე და ჩვენი მეგობრები ამას არ შევუშინდით და 9 ნოემბერს, ნანამ თბილისში ევროპელი დისიდენტებიც ჩამოიყვანა, კონფერენციაც გავმართეთ და იმ საათებში, როცა ბევრი სდუმდა, დამნაშავე რეჟიმი მორიგჯერ ვამხილეთ... შენ კი, ალბათ, სახლში იყავი და მსგავსად შენი ბლოგერებისა, აცნობიერებდი, რომ ”თქვენი სააკაშვილი“ ისე განსხვავდება რეალურისგან როგორც ცა დედამიწისგან?!”...
მაგრამ ეს თუ გააცნობიერე, ჩემო ია, ისიც უნდა დაგენახა, რომ 7 ნოემბრის შემდეგ, თავისუფალი ტელევიზია საერთოდ ”მოკვდა”, შეშინებული ჟურნალისტები სახლებში გამოიკეტნენ. შენმა, უკვე ყოფილმა მეგობრებმა, ჟურნალისტიკის ანა-ბანა ფეხ-ქვეშ გათელეს და საზოგადოებას ახალი რეალობა მოახვიეს თავს. გარდა ამისა, ჩემო ია, იმასაც უნდა მიმხვდარიყავი, რომ მხოლოდ ფართო შეკრება თუ გაამხნევებდა ჩვენს კოლეგებს. აი, ამ დროს მე და ჩემმა მეგობრებმა, საერთო სულისკვეთების ასამაღლებლად, ჟურნალისტების შეკრება დავიწყეთ და 7 ნოემბრიდან ზუსტად თვენახევარში, 2007 წლის 24 დეკემბერს ”შერატონ მეტეხი პალასში” 400-ზე მეტი კოლეგა გვესტუმრა. შენც დაგპატიჟეთ, დეკლარაციასაც მოვაწერეთ ხელი. შენ კი, დეკლარაცია დაგვიწუნე და შეურაცხყოფაც მოგვაყენე: ”მხოლოდ ხუთ ჟურნალისტს ვიცნობ, ვისთანაც ერთადაც ამას ხელს მოვაწერდიო”. ახლა კი, თავს იმართლებ, თითქოს არ იცოდი, რას და რატომ ვაწერდით ხელს, ან ფორუმზე რატომ მოგიწვიეთ... მე კი, პირდაპირ გეუბნები, იმ დეკლარაციას ხელი იმიტომ არ მოაწერე, რომ ჩვენი შედგენილი იყო და არა შენი და შენი ინკოგნიტო „ხუთეულის“... დეკლარაცია იმიტომ არ აღიარე, რომ მაშინაც ბარიკადის სხვადასხვა მხარეს ვიდექით. თუმცა, პრინციპებს კი ვიზიარებო,- თქვი... დეკლარაციას იმიტომ არ შეუერთდი, რომ შენი ყოფილი მეგობრების ხორცშესხმა აღარ მოგწონდა, მაგრამ სულისკვეთებით ერთნი იყავით და ახლაც ერთნი ხართ! ხელი იმიტომ არ მოაწერე, რომ შენს გულში ახლაც ფრიალებს ვარდების რევოლუციის დროშა, ჩვენს გულებში კი, ეს დროშა არასდროს ფრიალებდა, რასაც კონკრეტული ქმედებებით ადასტურებ: თურმე, საქართველოს ჟურნალისტთა ფორუმის დახურვიდან სულ რაღაც 3-4 თვეში, უკვე დაგიწყია ჟურნალისტების ძებნა, ამაზე 20 თვე დაგიხარჯავს და აი, 2009 წლის დეკემბერში ახალი შეკრებაც ჩაატარე... ეთიკის ქარტიასაც მოაწერე ხელი! შეიძლება იკითხო: არასწორი, ან ცუდი რა არის ამ ამბავშიო?
არასწორი, ჯერ ერთი, ისაა, რომ ეს ჟურნალისტები პირადად შენ შეარჩიე... მათ უმეტესობას კარგად ვიცნობ და, მართლაც, ქართული რეგიონული მედიის „მარგალიტები“ არიან, მაგრამ რითი ვერ გაიგეთ შენ, მიშამ, გიგამ და ძმებმან თქვენმან, რომ ჟურნალისტიკა, პოლიტიკა, ეკონომიკა, თუ ნებისმიერი სხვა სფერო ღია სივრცე უნდა იყოს და მისი პრივატიზების უფლება არავის არა აქვს!!! ჩვენს კავშირში 200-ზე მეტი წევრია, რომელს შეატყობინე და რომელი მიიწვიე ქარტიის საორგანიზაციო ჯგუფში? თურმე, არც სხვა მედია-ორგანიზაციები ჩაგირთავს საორგანიზაციო ჯგუფში. მაშინ რა სხვაობაა შენსა და მიშას შორის, თუ ისიც თავად შეარჩევს ყველა დეპუტატს და შენც თვითონ შეარჩევ ყველა მედია- ”მარგალიტს”? აკი, გითხარი,- სულისკვეთებით ერთნი ხართ-თქო. მიშასაც საქართველო ”მიშეთი” ჰგონია და შენც, მსგავსად სააკაშვილისა, ვირტუალური ”იანეთი” შექმენი...
მეორეც, ცუდი ისაა, რომ 100-ზე ცოტა მეტი ჟურნალისტის თვითრეგულირების მიზნით შექმნილ ორგანოს მედია-საბჭოს უწოდებ. მართალია, ამბობ: ეს მედია-საბჭო მხოლოდ ჩვენს ქარტიაზე ხელმომწერი ჟურნალისტების თვითრეგულირებას შეუწყობს ხელსო, მაგრამ იმის გათვალისწინებით, რომ თქვენს ქარტიას ”საქართველოს ჟურნალისტთა ეთიკის ქარტია” ჰქვია, ამ სახელწოდებას საზოგადოება ცალსახად შეცდომაში შეჰყავს. იცი, ჩემო ია, მახსენდება ”8-07” ბაზარზე შემოსვლის ისტორია, რომელსაც, წესით, საზოგადოებისათვის უნდა ეთქვა: აქამდე მხოლოდ ”8-10” გემსახურებოდათ და ახლა ჩვენც ვართ და ჩვენი ფასები ნახეთ, უკეთესიაო. ამის ნაცვლად, საზოგადოებას არწმუნებდა, აქამდე ”8-10”-ის სერვისით რომ სარგებლობდით, ახლა ”8-07” უნდა დარეკოთო.
მესამე, რაც არასწორიცაა და ცუდიც, ისაა, რომ მედია-საბჭოს წევრად, ანუ ნამდვილ მედია- მარგალიტებში ცრუ- ალმასად ნინო ზურიაშვილს ირჩევ... 2001 წლის 1 აპრილს ნაჩვენები ცნობილი სიუჟეტის ავტორს... იმ სიუჟეტის ავტორს, რომელმაც უდანაშაულო ვალერი ასათიანი მორალურად გაანადგურა, ხოლო მისი ავადმყოფი ვაჟი ფიზიკურად მოკლა... ახლა, 8 წლის შემდეგ გამომძიებელი-ჟურნალისტი ზურიაშვილი შეცდომას აღიარებს, სინანული კი, აშკარად არ აქვს, მაგრამ განა მისი აღიარება ვალერი ასათიანს შვილს გაუცოცხლებს?... ნინო ზურიაშვილის ნამოქმედარი უნივერსიტეტში, ჟურნალისტიკის ფაკულტეტზე უნდა იხილებოდეს, როგორც ჟურნალისტური დანაშაულის მაგალითი... როგორც ცოცხალი თვალსაჩინოება იმისა, როგორი არ უნდა იყოს ჟურნალისტი... შენ კი, ზურიაშვილი მარგალიტებში ალმასი გგონია... ისევე როგორც მიშა გეგონა ”გარანტი ადამიანის თავისუფლებისა”! მაგრამ მარტო შენთვის რომ გეგონოს, რა უჭირს. ზურიაშვილის მედია-ალმასობაში კოლეგებსა და საზოგადოებასაც რომ არწმუნებ, ესაა უბედურება...
ახლა კი, მოისმინე ჩემი კითხვები შენდამი. აღმოჩენა არაა, რომ „თავისუფლების ინსტიტუტი“: თუთბერიძეები, რამიშვილები და ძმანი მათნი, დღეს მარგინალებად იქცნენ და საზოგადოების ნდობით აღარ სარგებლობენ, პირიქით... მათდამი მხოლოდ ზიზღი და აგრესიაა... არც ისაა საიდუმლო, რომ სოროსი და ძმანი მისნი, ანუ ის ხალხი, რომელიც „თავისუფლების ინსტიტუტის“ უკან დგას, ახალი ორგანიზაციების შექმნას გეგმავს, რათა ქართული საზოგადოება კვლავ დააბრმავონ და სიბოროტე კვლავ შემოსონ სიკეთის ნიღბით. ჩემო ია, პირდაპირ გეკითხები: არის, თუ არა ალბათობა, რომ შენი ინიციატივით შექმნილი მედია-ორგანიზაციის უკან სწორედ ეს ხალხი აღმოჩნდეს? იქნებ უკვე დგანან კიდეც და თავად არაფერი უწყი ამის შესახებ? ნათელია, რომ თუ ფარული გეგმა არსებობს, ქარტიას მიერთებული ჟურნალისტების აბსოლუტურმა უმრავლესობამ ამის თაობაზე არაფერი იცის... სწორედ მათ მინდა მივმართო: ჩემო დანო და ძმანო, ამ ექვსი წლის მანძილზე, ჟურნალიტთა კავშირმა ”ობიექტივი” უამრავი ფილმი გადაიღო, უამრავი გამოძიება ჩაატარა, შექმნა გადაცემათა ციკლი, ხორცი შეასხა ”ქუჩის ტელევიზიას”, მაგრამ არასოდეს არ მიუღია უცხოური გრანტი. იცოდეთ, რომ ქართულ საქმეს არც დასავლეთი აფინანსებს და არც რუსეთი. მოკლედ, რაც უნდა იყოს, ერთი რამ ცხადია, ჩემო ია: 100-ზე მეტი ჟურნალისტი თავად იმიტომ შეარჩიე, რომ განსხვავებულად მოაზროვნენი არ მოხვედრილიყვნენ „შენს ჩაკეტილ წრეში“ და ზედმეტი კითხვები არ დაესვათ... შენი გაგებით, ნეიტრალური, 100- ზე მეტი არ აღმოჩნდა... აკი გითხარი, მედია-სივრცე საპრივატიზაციო სფერო გგონია-თქო... ზურიაშვილი კი, იმიტომ წაახალისე, რომ „ვარდების რევოლუციის“ სულისკვეთებაც და, ხაზს ვუსვამ, ხორცშესხმაც მის გონშიცაა და გულშიც. თუ ეს მიამიტობით მოგივიდა, მაშინ ვალდებული ვარ გითხრა: ჩემო ია, თავსაც მორიგჯერ იტყუებ და საზოგადოებაც მორიგჯერ შეგყავს შეცდომაში!


[ტელეჟურნალისტი ირმა ინაშვილი.
2009 წლის 10-11 დეკემბერი. თბილისი
.]

[ ... ]

ზვიად ძიძიგური: ვლადიმერ ვახანიას საქმე ძალიან ცუდადაა შეკერილი [video]

9 დეკემბერს ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოში პოლიტპატიმარ ვლადიმერ ვახანიას სასამართლო პროცესი გაიმართა. შეგახსენებთ, რომ აკადემიკოსი ვახანია ქართველმა სამართალდამცავებმა 2008 წლის 12 ოქტომბერს იარაღის უკანონოდ შენნახვის და ჟურნალისტისთვის პროფესიული მოვალეობის ხელის შეშლის ბრალდებით დააკავეს. განსასჯელის ადვოკატების ნუგზარ კვარაცხელიას, გია ებრალიძის, ლალი აფციაურის, ილია ლომიას და ლილი გელაშვილის მიერ მოპოვებული მასალების მიხედვით ირკვევა, რომ გაზეთ "სამეგრელოს ქრონიკას" ჟურნალისტმა ლელა ხუბულავამ აუდიოფირი, რომელიც დაკავებულის სახლში ჩხრეკის ჩატარების მიზეზი გახდა, საკუთარი ნებით გადასცა ვლადიმერ ვახანიას. დევნილი აკადენიკოსის დამცველების, ოჯახის წევრების და მოწმეების მტკიცებით კი ოჯახში ცეცხლსასროლი იარაღი სამართალდამცავებმა თავად შეიტანეს და ის ვახანიას საკუთრებად გაასაღეს.
ზუგდიდის რაიონულმა სასამართლომ ბატონ ვლადიმერს 4 წლით თავისუფლების აღკვთა მიუსაჯა.
არანაკლებ ცივსისხლიანი აღმოჩდნენ ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეები მარინა სირაძე, მარინა იმერლიშვილი და მურთაზ კაპანაძე, რომლებმაც პროცსზე ადვოკატების არცერთი შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილეს და ჯანმრთელობის მძიმე მგომარეობით დარბაზში მყოფ ვახანიას, ოჯახის წევრთა კატეგორიული მოთხოვნის მიუხედავად სასმელი წყალი არ მიაწოდეს. ამ ფაქტს განსასჯელის დის ნანი ვახანიას პროტესტი მოჰყვა, ის წყობიდან გამოსული სასამართლოს თავმჯდომარე სამივე მოსამართლეს მისი ძმის მკვლელობის მცდელობაში ადანაშაულებდა. სირაძემ, იმერკლიშვილმა და კაპანაძემ კი მისი სხდომიდან გაძევების გადაწყვეტილება მიიღეს. შოკურ მდგომარეობაში მყოფი ნანი ვახანია მანდატურებმა ძალის გამოყნებით დარბაზიდან გაიყვანეს. ინციდენტი `კონსერვატიული~ პარტიის ლიდერებმა კახა კუკავამ და ზვიად ძიძიგურმაც გააპროტესტეს, მხოლოდ მათი და ადვოკატების ჩარევის შემდეგ მოხდა ვლადიმერ ვახანიას სასმელი წყლით მოსულიერება.
ნანი ვახანია: "მე ვითხოვდი მხოლოდ ერთს ჩემი ძმისთვის მიეცათ წყალი, რადგან ის ძალიან ცუდადაა. ჩემი პროტესტის შემდეგ წყალი დაალევინეს. თუ შესაძლებელი იყო მანმადე რატომ არ დააკმაყოფილეს ეს მოთხოვნა?! ძალიან ძნელია ადამიანმა ეს ყველაფერი მოითმინოს. მაქვს საფუძვიანი ეჭვი, რომ ვლადიმერის მოწამლვა გრძელდება. დაახლოებით ერთი კვირის წინ შევხვდი მას და თავს შედარებით კარგად გრძნობდა, დღეს კი ფერდაკარგული და ბევრად გამხდარია. ეს ჩემთვის მტკივნეულია~.
სასამართლო სხდომაზე ბრალდების მხარეს პროკურორი დიმიტრი ხვიტია და სამეგრელო-ზემო სვანეთის საოლქო პროკურორის როლანდ ახალაიას პირველი მოადგილე მამუკა ბალიაშვილი წარმოადგენდნენ. დარბაზში ბალიაშვილის გამოჩენამ კიდევ ერთხელ ცხადყო, რომ საქმე კვლავ საოლქო პროკურორ როლანდ ახალაიას პირად კონტროზლზეა.
განხილვა 3 საათის განმავლობაში მიმდინარეობდა, თუმცა დაცვის მხარემ სახელმწიფო ბრალმდებელთან ვერანაირ შეთანხმება ვერ მიაღწია. ადვოკატ ლალი აფციაურის მიერ დაყენებული შუამდგომლობა აღმკვეთი ღონისძიების გათავისუფლებით შეცვილს თაობაზე მოსამართლეებმა და პროკურორებმა უსაფუძვლოდ მიიჩნიეს, მათ არად ჩააგდეს გუკლის იშემიური სენით დაავადებული და უეცარი სიკვდილის მაღალი რისკის მქონე აკადემიკოსის მძიმე მდგომარეობა, და პროცესი 25 დეკემბრის 12:00 საათამდე გადადეს.
ლალი აფციაური: "დაცვის მხარის მიერ ჩატარებული იქნა სასამართლო სამედიცინო კომისიური ექსპერტიზა, რომლის საფუძველზეც მტკიცებულების სახით მოგვეცა ინფორმაცია, რომლის მიხედვითაც ვლადიმერის სიცოცხლეს სერიოზული საფრთხე ემუქრება. ის გახლავთ პროგნოზულად მძიმე ავადმყოფი. რაც შეეხება დაკავებულის მოწამლვის ფაქტებს, ჩვენ დაახლოებით ერთი თვის განმავლობაში არ მოგვეცა ციხეში ექპერტების შეყვანის საშუალება სასჯელაღსრულების დეპარტამენტი ჯიუტად გვეუბნებოდა უარს ვახანიას გამოკვლევაზე. საქმეში ჩავრიეთ ევროპული სასამართლო, მათ 39 მუხლის რეგლამენტის მიხედვით სახელმწიფოს დაავალეს შეეშვათ სამედიცინო ექსპერტები პატიმართან. ნაწილობრივ დადასტურდა, რომ ვახანიას წამლავდნენ.
გვაქვს ახალი მტკიცებულებები, რომელიც უკვე წარვუდგინეთ ქუთაისის სასამართლოს და იმედს ვიტოვებთ, რომ მათ მიერ მიღებული იქნება სამართლიანი გადაწყვეტილება".
ლილი გელაშვილი: "დღეს იყო მოსამზადებელი სხდომა. მინდა აღვნიშნო, რომ ჯერ არ ვართ სასამართლო გამოძიების ეტაპზე გადასული. 25 დეკემბერს კვლავ გაგრძელდება შუამდგომლობების დაყენება და ვიმედოვნებთ, რომ ყველაფერი კარგად იქნება~.
პროცესზე პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებიც იმყოფებოდნენ, ზვიად ძიძიგურმა კახა კუკავამ და "კონსერვატიული" პარტიის სხვა წევრებმა მოძრაობა `მთლიანი საქართველოს" მომხრეებთან ერთად სასამართლოს შენობსთან მშვიდობიანი საპროტესტო აქციაც გამართეს.
ზვიად ძიძიგური: "ეს პროცესი იყო უსამართლობის ზეიმი. პირადად მე არ მაქვს იმედი, რომ სააპელაციო სასამართლო მიიღებს სამართლიან გადაწყვეტილებას, თუმცა საბოლოო ჯამში ბატონი ვახანია აუცილებლად გამართლდება, რადგან როლანდ ახალიას მიერ ეს საქმე ძალიან ცუდად გახლავთ "შეკერილი". გაყალბებულია მოწმეთა ხელმოწერები, ვახანიასთვის "ჩაგდებულია" იარაღი გვხვდება ბევრი არაკვალიფიციურად შექმნილი მტკიცებულება.
ამ საქმით უნდა დაინტერესდნენ საერთაშორისო ორგანიზაციები. დარწმუნებული ვართ, რომ ისისნი სიმართლეს იტყვიან საქართველოში არსებული მართლმსაჯულების შესახებ.
საჭიროა საზოგადოების აქტიურობა. ეს პოლიტიკური პროცესია, და საქართველოში არსებული რეპრესიების ბრწყინვალე მაგალითი. მოვუწოდებ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს, პოლიტიკურ პარტიებს და რიგით მოქალაქეებს აქტიურად ჩაერთონ პოლიტპატიმარ ვლადიმერ ვახანიას დაცვის საქმეში".
კახა კუკავა: "ეს არის იშვიათი საქმე, აკადემიკოს ვახანიას ბრალად ედება ავტომატური ცეცხლსასროლი იარაღის შენახვა ტარება – ასეთივე ბრალდება ხელისუფლების უამრავ პოლიტიკურ ოპონენტს აქვს წაყენებული. ეს საქმე უნიკალურია იმით, რომ დაცვის მხარეს აქვს ვიდეომტკიცებულება, რომელიც ამტკიცებს ბრალდებულის უდანაშაულობას. ზუგდიდის პროკურატურა აღმოჩნდა ისეთივე უნიჭო მტკიცებულებების განადგურებაში როგორც მათ შექმნაში. როდესაც სამართალდამცავებმა ჩხრეკის დროს დააზიანეს ვახანიას სახლში არსებული დაცვის კამერები, ვერ წაშალეს ის კადრები, რომელიც იქ არსებულ რეალურ სიტუაციას ასახავდა. ვიდეოში ჩანს, რომ ჩხრეკა ჩაატარა 100 მდე ფორმიანმა სპეცრაზმელმა და არა 5-მა გამომძიებელმა, როგორც ამას როლანდ ახალაიას პროკურატურა ამტკიცებს. დღეს ადვოკატებმა სწორედ ეს ჩანაწერი წარადგინეს პროცესზე.
მომდევნო განხილვას ჩვენი თხოვნით დაესწრებიან საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლები და ვახანიას საქმე შეიძენს საერთაშორისო რეზონანსს. ვიმეორებ, რომ არსებობს უნიკალური ჩანაწერი, სადაც ჩანს თუ როგორ ახორციელებენ ზუგდიდის პოლიციის თანამშრომლები იარაღის "ჩადებას" და ნორმალური სასამართლოს პირობებში უნდა დადგეს ვლადიმერ ვახანიას გამამართლებელი გადაწყვეტილება".
პროცესის დასრულების შემდეგ "ასავალ დასავალმა" ვლადიმერ ვახანიასთვის რამოდენიმე კითხვის დასმა მოახერხა.
–ბატონო ვლადიმერ რას იტყვით დღევანდელ პროცესზე?
–ძნელია რამის თქმა.
–როგორ ფიქრობთ გაგამართლებენ?
–ვნახოთ, ეტაპობრივად მიმდინარეობს ყველაფერი.
მხრების აჩეჩვით გვიპასუხა ფერდაკარგულმა აკადემიკოსმა და მიუხედავად დიდი სურვილისა ჩვენთან საუბარი გაეგრძელებინა ბადრაგის კატეგორიულ მოთხოვნას დაემორჩილა...

[ილია ჩაჩიბაია, "ასავალ დასავალი"]

[ ... ]

ვინ დგას სააკაშვილის უკან და რატომ ებრძვიან პატრიარქს?!

პატრიარქის წინააღმდეგ ნეოკომკავშირლების მიერ უზნეოდ აგორებული მკრეხელური პიარით სააკაშვილმა გადაფარა ზოგიერთი საზოგადო მოღვაწის მიერ მხარდჭერილი აზრი პატრიარქის სახელმწიფოს მეთაურად ხალხის მიერ აღიარების შესახებ და აგრეთვე ტალიავინის დასკვნაში სააკაშვილის წინააღმდეგ მოყვანილი ფაქტების სიმწვავე.

არადა, 7 აგვისტოს სააკაშვილის მიერ წამოწყებულმა შეიარაღებულმა ავანტიურამ 600 ქართველი ახალგაზრდის სიცოცხლე და საქართველოს ტერიტორიის მეხუთედი შეიწირა, ერთი წუთით რომ არაფერი ვთქვათ უგზოუკვლოდ დაკარგულებზე და ლტოლვილთა ახალ დიდ მასაზე.

ცნობილია, რომ ევროპის თითქმის ყველა ქვეყნის მთავრობის ან საგარეო უწყების მიერ ერთსულოვნად დაგმობილი 2007 წლის 7 ნოემბერს ჩადენილი დანაშაულების გამო სააკაშვილი გადადგა. ამ დროს, საქართველოსთვის სავალალო შედეგების და ტალიავინის დასკვნის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, 7-8 აგვისტოს სააკაშვილმა გაცილებით მძიმე დანაშაულები ჩაიდინა ვიდრე 7 ნოემბერს.

ამ დროს, ტალიავინის დასკვნის საერთაშორისო რეაგირების და მისი შესაძლო შედეგების შესახებ ფართო საზოგადოება ინფორმირებული არ არის ხელისუფლების მიერ ზემოაღნიშნული პიარ-კომპანიის გამო.

ჩვენ ვუბრუდებით ტალიავინის დასკვნას მისი პერსპექტივის თვალსაზრისით, რადგან ხელისუფლების წინააღმდეგ მასში მოყვანილ ფაქტებზე საერთაშორისო და შიგა რეაგირება ქართველ ერს გადარჩენის რეალურ პერსპექტივას უქმნის.

ამ მიზნით, ჩვენ ვეწვიეთ საერთაშორისო სამართლის ევროპული საზოგადოების წევრს და ადამიანის უფლებების ექსპერტს, პროფესორ ბიძინა სავანელს.

-ბატონო ბიძინა, მოჰყვა თუ არა რაიმე რეაგირება ტალიავინის დასკვნას საერთაშორისო დონეზე?

-2009 წლის 2 ოქტომბერს ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასაბლეამ ჰააგის საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს პროკურორს სთხოვა, რათა მან " სასამართლოს პალატას მიმართოს, რათა სასამართლოს პალატამ ფორმალურად გახსნილად გამოაცხადოს გამოძიება 2008 წლის აგვისტოს და მას შემდეგ საქართველოს და რუსეთის მიერ ომის და ადამიანურობის წინააღმდეგ საერთაშორისო დანაშაულების ჩადენის გამო.

დაუზუსტებელი ინფორმაციით, ჰააგის საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლომ გახსნილად გამოაცხადა გამოძიება. უბრალოდ ეს ფაქტი საწყის ეტაპზე ოფიციალურად არ ხმაურდება უდანაშაულობის პრეზუმფციის პრინციპიდან და ახალი შეიარაღებული კონფლიქტის პრევენციის მოსაზრებიდან გამომდინარე.

-თუ ჰააგის საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს პროკურორმა გამოძიება დაიწყო, რა ბრალი შეიძლება წარედგინოს მიხეილ სააკაშვილს?

თუ ჰააგის საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს პროკურორმა გაიზიარა ტალიავინის დასკვნა (უფრო ზუსტად ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების ოფიციალური წარმომადგენლების მისიის მიერ მოძიებული ფაქტები და შეფასებები), მაშინ მას შეიძლება წარედგინოს ბრალი აგრესიასა და ომის დანაშაულში. ევროკავშირის მისიის დასკვნაში ვკითხულობთ: “პრეზიდენტ სააკაშვილის 2008 წლის 7 აგვისტოს 23 საათზე და 35 წუთზე ცხინვალზე სამხედრო შეტევის შესახებ გაცემულმა ბრძანებამ მცირე ინტენსიობის სამხედრო კონფლიქტი გადააქცია ფართო მაშტაბიან შეიარაღებულ კონფლიქტად. ამიტომ სააკაშვილის ეს ქმედება კონფლიქტის სამართლებრივი ანალიზის ამოსავალი წერტილია. . . ძალის გამოყენება ქართული მხარის მიერ, რაც გამოიხატა ცხინვალის და მიმდებარე სოფლების მიმართ გრადის და კასეტური ბომბების გამოყენებაში, შეიძლება შეფასდეს როგორც აგრესია გაეროს 3314 რეზოლუციის მუხლი 3(ა)-ს თანახმად. დადასტურების შემთხვევაში ქართული მხარე შეიძლება მხილებული იქნეს შეიარაღებული ძალის გამოყენებაში სამოქალაქო ობიექტების და შეიარაღებული ძალის გამოყენებაში მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ ანუ ომის დანაშაულში.”

ყველაზე მძიმე ბრალდება, რაც ტალიავინის დასკვნით სააკაშვილს შეერაცხა, არის თავისი მოქალაქეების და მათი საკუთრების წინააღმდეგ 7-8 აგვისტოს ჩადენილი დანაშაული. (ტალიავინის დასკვნის მიხედვით “სამხრეთ ოსეთში” მცხოვრები ოსები განიხილებიან საქართველოს მოქალაქეებად).

თუმცა არც რუსული მხარე დააღწევს თავს სისხლის სამართლებრივ პასუხისგებლობას.

-სამართლებრივად რა თანაფარდობაა სააკაშვილის ბრალსა და რუსული მხრიდან არაკომფლიქტურ ზონაში შეიარაღებული თავდასხმის ბრძანების გამცემის ბრალს შორის? ვინ გასცა ბრძანება რუსული მხრიდან?

-ჯერ მოკლედ გაგცემთ პასუხს ბოლო შეკითხვაზე. დასკვნაში არაფერია ნათქვამი თუ ვინ გასცა ბრძანება რუსული მხრიდან. ამ კითხვაზე პასუხი საერთაშორისო სისხლის სამართლის სასამართლოს მომავალმა საპროკურორო გამოძიებამ უნდა გასცეს. დასკვნის თანახმად ქართული მხრიდან ბრძანების გამცემის ვინაობა დადგენილია: ეს სააკაშვილია.
რაც შეეხება პირველ შეკითხვას: სამართლებრივად რა თანაფარდობაა სააკაშვილის ბრალსა და რუსული მხრიდან არაკომფლიქტურ ზონაში შეიარაღებული თავდასხმის ბრძანების გამცემის ბრალს შორის? გპასუხობთ შემდეგს.

სააკაშვილის მიერ მშვიდობიანი ქალაქის დაბომბვის ბრძანების გაცემის, მისი შესრულების და სამშვიდობოების მიერ დაცულ ზონაში შეირაღებული ძალების შეჭრის მისიის მიერ სამართლებრივ შეფასებას თუ შევადარებთ რუსეთი მხრიდან არანაკლები ინტენსიობის სამხედრო და შეიარაღებული ინტერვეციის მისიის მიერ სამართლებრივ შეფასებას, სასწორი სააკაშვილის საზიანოდ გადაიხრება. გასაგები ენით: მართლსაწინააღმდეგო თავდამსხმელად სააკაშვილი, ხოლო მართლსაწინააღმდეგო თავდასხმის მოგერიების საზღვრის გადამმეტებლად არაკონფლიქტურ ზონაში სამხედრო და შეიარაღებული ინტერვეციის ბრძანების გამცემი რუსული მხარეა გამოცხადებულია. შესაბამისად სასჯელი განსხვავებული იქნება.

–რუსეთმა სამხრეთ ოსეთის და აფხაზეთის დამოუკიდებლობა დე-იურედ აღიარა. არსებობს თუ არა საერთაშორისო სამართლებრივი მექანიზმი, რომ საქართველომ ტერიტორიული მთლიანობა აღიდგინოს?

–ევროპის საპარლამენტო ასამბლეამ რუსეთმა სამხრეთ ოსეთის და აფხაზეთის დამოუკიდებლოის აღიარება დაგმო და რუსეთის ასეთი ქმედება საერთაშორისო სამართლის საწესდებო დებულებების და ევროპის საბჭოს წესდების უხეშ დარღვევად მიიჩნია.

ევროპის საპარლამენტო ასამბლეამ 2009 წლის 28 იანვრის რეზოლუციაში პირდაპირ მიუთითა:

„ევროპის საპარლამენტო ასაბლეა კვლავ ადასტურებს საქართველოს სუვერენეტეტის, ტერიტორიული მთლიანობისადმი თავისი უპირობო მხარდაჭერას, ისევე როგორც მისი საზღვრების ურღვეობისადმი ერთგულებას, და მოუწოდებს რუსეთს გაითხოვოს მის მიერ სამხრეთ ოსეთის და აფხაზეთის დამოუკიდებლობის აღიარება.

ევროპის საპარლამენტო ასაბლეამ კვლავ აცხადებს, რომ საერთაშორისო სამართლის თანახმად რუსეთი პასუხისმგებელია ადამიანის უფლებათა და ჰუმანიტარული სამართლის ნორმების დარღვევისთვის რაიონებში, რომელიც მის ფაქტიური გამგებლობის ქვეშ იმყოფებოდა.

ევროპის საპარლამენტო ასაბლეა გმობს საქართველოში რუსეთის არასანქციორებული სამხედრო ყოფნას და სამხრეთ ოსეთში და აფხაზეთში ახალი სამხედრო ბაზების შექმნას, ისევე როგორც ახალგორში, პერევში და ზემო კოდორში.

იმ უდავო მტკიცებულებათა შუქზე, რომ ომის დროს ქართულმა და რუსულმა მხარეებმა ადამიანის უფლებები და ჰუმანიტარული სამართლის ნორმები დაარღვიეს, ასაბლეა თვლის, რომ ახალი სამშვიდობო ფორმატის შექმნას და სამშვიდობო ძალების ინტერნაციონალიზაციას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს რეგიონში სტაბილობის და უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად, და ამ რეგიონების სტატუსთან დაკავშირებული არ შეიძლება იყოს.”

ამრიგად, 2009 წლის 28 იანვრის რეზოლუციით ევროპის საპარლამენტო ასამბლეამ ფაქტობრივად მხარი დაუჭირა ჯერ კიდევ 2004 წლის 5 ივლისს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის და სამედიცინო უნივერსიტეტის 52 პროფესორის მოთხოვნას იმის შესახებ, რომ "ლტოლვილთა უპირობო დაბრუნების მანდატით სოხუმის და ცხინვალის რეგიონებში რუსეთის დე-ფაქტო საოკუპაციო ჯარს უნდა ჩაენაცვლოს გაეროს სამშვიდობო შეიარაღებული ძალები საქართველოს არამოსაზღვრე ქვეყნებიდან!"

ასეთი მოწოდებით 2004 წლიდან მერამდენჯერ მივმართავ ხელისუფლებაში მოსულ ძალას. არადა, გაეროს დონეზე საკითხის ასეთ დაყენება პერსპექტიული იყო და არის, რადგან ლტოლვილთა დაბრუნება არ ექვემდებარება გაეროს უშიშროების საბჭოს, არამედ მხოლოდ გენერალურ ასაბლეას, სადაც რუსეთი, სომხეთი და მათი რამდენიმე სატელიტი განვითარებადი ქვეყანა საკითხს ვერ ჩააგდებს. ასეთია რეალური საერთაშორისო სამართლებრივი გამოსავალი.

–სააკაშვილმა ღვაწლმოსილ და საერთაშორისო აღიარების პროფესორებს “ჩარეცხილები” უწოდა. თავი რომ დავანებოდ ამ უზნეო გამოთქმას და ერთი წუთით დავივიწყოთ 52 პროფესორი 2004 წლის მოთხოვნა, თითქმის წელიწადი გავიდა ევროპის საპარლამენტო ასამბლეის 2009 წლის 28 იანვრის რეზოლუციიდან. მიუხედავათ ამისა, სააკაშვილი გაეროს დონეზე რუსეთის საოკუპაციო ჯარის საქართველოს არამოსაზღვრე ქვეყნებიდან გაეროს სამშვიდობო შეიარაღებული ძალებით ჩანაცვლების საკითხს ევროპის საპარლამენტო ასამბლეის რეზოლუციის საფუძველზე დღემდე საეჭვოდ არ აყენებს. რაშია საქმე?

–ჩემი პასუხი მოკლე, მაგრამ, ჩემი აზრით, ტევადი იქნება. შევარდნაძემ სოხუმის და ცხინვალის რეგიონები დე-ფაქტოდ რუსეთს ჩააბარა, როდესაც გაეროს გენერალური მდივნის ბუტროს გალის რჩევის უგულველყოფით იქ რუსეთის საოკუპაციო ჯარს “სამშვიდობოების” სტატუსი მიანიჭა, სააკაშვილმა კი ცხინვალის დაბომბვით და იქ შეჭრით სულ მცირე ევენტუალური (არაპირდაპირი) განზრახვით სოხუმის და ცხინვალის რეგიონები დე-იურედ რუსეთს ჩააბარა. შედეგად აფხაზეთში მცხოვრები სომეხი ეთნიკური უმრავლესობის დე- ფაქტო სტატუსი არნახულად გაიზარდა.

და მახსენდება, ბატონ ვახტანგ ხარჩილავას (გაზეთ “ცისკარის” იმდროინდელი რედაქტორის) ჯერ კიდევ 2005 წლის გაფრთხილება: “რუსეთიდან შემოზიდული იარაღით და სხვა სიკეეთებით სომხეთი ერთ-ორ წელიწადში ისე გაძლიერდება, რომ შეიძლება მართლა აისრულოს თავისი სანუკვარი ოცნება “დიდი სომხეთის” შესახებ, რომელშიც ნახევარი საქართველო სომხეთის ისტორიულ ტერიტორიად არის გამოცხადებული. . . მართლა როგორ დავიჯერო, რომ საქართველოს ხელისუფლება ფარულად სომხური ლობის ხელშეწყობით არის დასმული ხელისუფლებაში და ეს ხელისუფლება მიზანმიმართულად ახორციელებს სომხეთის ინტერესებს”.

თქვენს მიერ გამოთქმული ეჭვის საფუძველს მართლა იძლევა ხელისუფლებაში მოსული ძალის შესაძლო დანაშაულებრივი უმოქმედება. თუ ხელისუფლებაში მოსულ ძალას ჭეშმარიტად სურს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა, მან გაეროს წინაშე უნდა დააყენოს ჩანაცვლების საკითხი ევროპის საპარლამენტო ასამბლეის 2009 წლის 28 იანვრის რეზოლუციაზე დაყრდნობით, რადგან ამ რეზოლუციას საერთაშორისო სამართლებრივი აქტის იურიდიული ძალა აქვს. რუსეთის შეიარაღებული (მართლაც რომ საოკუპაციო) ჯარის გაყვანის სხვა სამართლებრივი მექანიზმი არ არსებობს. თუ სააკაშვილი ამას რუსეთის წინააღმდეგ შეირაღებული ძალის გამოყენებით დააპირებს, მაშინ მივიღებთ საქართველოს სრულ ოკუპაციას, რაც საბოლოოდ ღალატის ტოლფასი იქნება, ხოლო ცხინვალის დაბობმვა და ცხინვალში შეჭრა განიხილება როგორც ვუალირებული ღალატის საწყისი ეტაპი.

–საგარეო პოლიტიკურ ურთერთობათა დონეზე სად არის გამოსავალი?

–საქართველოს ისტორიული გეოპოლიტიკური მდებარეობიდან და დღევანდელი მდგომარეობიდან გამომდინარე საერთაშორისო პოლიტიკურ ურთერთობათა დონეზე ქართველი ერის ბრძნული გადაწყვეტილება ერთად-ერთია: უნდა შეიცვალოს ხისტად პროდასავლური ორიენტაცია და გამოაცხადდეს ბლოკებს მიუმხრობლობის პოლიტიკა. ამის შესახებ მრავალგზის მოვუწოდე ხელისუფლებაში მოსულ ძალას. მაგრამ ამაოდ, რადგან ალბათ ეს ჩვენი იმ სამხრეთელი (სომხეთელი) მეზობლის ისტორიულ სწრაფვას ეწინააღმდეგება, რომელსაც ძლიერი ლობი ჰყავს დასავლეთში, განსაკუთრებით ამერიკის შეერთებულ შტატებში.

მე მგონი ზუსტად გამოვთქვამ ძველქართულ შეგონებას: “მტერიას შინა ყოლასა, შარაზე ლომიას წოლა სჯობია.”

[ ... ]

Thursday, October 15, 2009

"კვირის პალიტრის" მორიგი ბლეფი – ექსკლუზიური ინტერვიუ უკრაინიდან

  • ირაკლი ლომაია "კვირის პალიტრას" სასამართლოში უჩივის
ცნობილი პარაფსიქოლოგი ირაკლი ლომაია გაზეთ "კვირის პალიტრაში" გამოქვეყნებულ მასალასთან დაკავშირებით უკრაინიდან სკანდალურ განცხადებას აკეთებს და სტატიაში გამოქვეყნებულ ყველა ფაქტს საკუთარი არგუმენტებით პსუხობს. შეგახსენებთ, რომ "კვირის პალიტრაში" დაბეჭდილი წერილის თანახმად ლომაია საქართველოდან გაიქცა, გაზეთმა პარაფსიქოლოგი თაღლითობასა და თანხების მითვისებაშიც დაადანაშაულა. ლომაია ბრალდებებს უსაფუზვლოს უწოდებს და გაზეთის წინააღმდეგ სასამართლოში ჩივილს გეგმავს.

ირაკლი ლომაია: დავიწყოთ იმით, რომ ამ წერილის ავტორის დასაცინი ნამდვილად არ არის არც სენაკი და არც სენაკელი ბიჯი। არ მგონია თვითონ პარიზელი არისტოკრატი იყოს. მისგან განსხვავებით მე თბილისში დავიბადე და გავიზარდე. რაც შეეხება "პარაფსიქოლოგიის მამას" - ეს ტიტული, რომელიც ჩემთვის შეუფასებელი და საამაყოა, ხალხმა მომანიჭა. როგორც ჩანს ქ-ნი ხათუნა მწყრალად უნდა იყოს ქართულ გრამატიკასთან, რაც მისი პროფესიის პატრონს ნამდვილად არ ეპატიება. იქნებ ამიხსნას, რას ნიშნავს სიტყვა "აითესა"? ჩემი პროფესიიდან გამომდინარე, პირველი შემთხვევა არ გახლავთ როცა ქვეყნიდან გავსულვარ, რადგან ხშირად მიწევს მოგზაურობა სხვადასხვა ქვეყნებში პაციენტებთან. თქვენი აზრით ადამიანი, რომელიც მსგავს პროფესიას ემსახურება და საქმე მოითხოვს მის სხვა ქვეყანაში გამგზავრებას "ათესვას" და ქვეყნიდან გაპარვას ნიშნავს? აქვე მინდა ავღნიშნო, რომ ავტორი თითქოს შეწუხებულია ჩემი პირადი პრობლემებით, რასაც არ ასაბუთებს. თითქოს ეს კრიმინალი იყოს. იქნებ მეც ჩამაყენოს საქმის კურსში ჩემს პრობლემებთან დაკავშირებით? არ მესმის ავტორი რატომ აყენებს შეურაცხყოფას პატრიარქის სიტყვებს, რომელითაც მან ნამდვილად მომმართა და რასაც მრავალი მოწმე ყავს. რაც შეეხება იეროგლიფებს და სხეულზე გამოსახულ ჯვრებს, კარგი იქნებოდა, რომ გაცნობოდა ჩემს სამეცნიერო ნაშრომს ,,სიცოცხლის წყურვილით~. რომელშიც ფოტოებზე ასახულია ყველაფერი.

რაც შეეხება პარაფსიქოლოგიური ცენტრის გახსნას, უკაცრავად, მაგრამ თვითონვე უშვებს გაუთვითცნობიერებელ შეცდომას სადაც წერს, რომ თურმე თავად ბრძანდებოდა და დაუკავებია რიგი ჩემთან შესახვედრად. მინდა დავეხმარო მას და მივუთითო სად და ვის მიმართოს იმის გასარკვევად, არსებობს თუ არა მსგავსი ლიცენზია და რატომ არავინ დაინტერესდა ამის შესახებ ჩემი მოღვაწეობის 9 წლის მანძილზე, ან არსებულ ლიცენზიაში თბილისის "საქპატენტ"-ში რატომ მახდევინებდნენ საკმაოდ სოლიდურ გადასახადს? ძალიან ძნელია პარაფსიქოლოგიის ამ დარგში ჩაუხედავი და გაუნათლებელი რიგითი ჟურნალისტისთვის, როგორიც ხათუნა პაიჭაძეა (თუ ეს ნამდვილი სახელი და გვარია) ყოველი სამკურნალო მეთოდების განმარტება და მითითების სწავლა წერილობით. ამისათვის საჭიროა შესაბამისი განათლება და ლიტერატურის წაკითხვა, რაც ჩვენი "გენიოსი" ჟურნალისტის ცენტრალურ ნერვულ სისტემას ნაკლებად ახასიათებს. იქნებ ისიც უარყოს, რომ პარაფსიქოლოგიის სამეცნიერო და კვლევითი უნივერსიტეტები ევროპის სხვადასხვა ქვეყნებში საკმაოდ აპრობირებულია და რომელიც მე, სხვათაშორის, წითელ დიპლომზე მაქვს დამთავრებული და ამის დამადასტურებელი ფაქტი დიპლომების გარდა ჩემი 40.000 პაციენტია.ის ფაქტი, რომ მე თვითოეული პაციენტისგან 236 ლარს ვიღებდი და ეს კრიმინალია, მაშინ დამისახელოს თანხა, რასაც პაციენტები კლასიკურ მედიცინაში იხდიან, თუნდაც ერთი ვიზიტის შემთხვევაში. დამისახელოს სამედიცინო დაწესებულება, რომელიც ჩემი ორგანიზაციისაგან განსხვავებით, დასაბუთებულ და წერილობით მკურნალობის გარანტიას აძლევს პაციენტს. მეტიც. განუკურნელობის შემთხვევაში ვინმე უბრუნებს პაციენტს გადახდილი თანხის 80%-ს? არც ის ვიცოდი თუ პაციენტებისაგან ნებართვა უნდა ამეღო, რომ წელიწადში ერთხელ მეც დავისვენო. ყველაზე საინტერესო და სახალისო კი ის გახლავთ, რომ თურმე ამ ქალბატონს დაურეკავს და უთხოვია ჩემთან შეხვედრა და უანგარო დახმარება, რაც არცერთ სამედიცინო დაწესებულებაში და მითუმეთეს შეზღუდული პასუხისმგებლობის ორგანიზაციაში კი არა, სამთავრობო დაწესებულებაშიც არ ხდება. თუ მისი ნათქვამი სინამდვილეს შეესაბამება და მორიგ ინტრიგასთან არ გვაქვს საქმე, რომ მან დახმარებასთან დაკავშირებით დარეკა და ყურმილი დაუკიდეს, არანაირად არ ესადაგება სინამდვილეს, რადგან მსგავსი შემთხვევები მრავლად ყოფილა და მენეჯერები მას აუცილებლად შესთავაზებდნენ გარკვეული განცხადებისა და თხოვნის წერილობით მიმართვას, რასაც მე ყოველთვის რეზოლუციას ვადებ. ამის დამადასტურებელი დოკუმენტები დღესაც ინახება არქივში. სადაა ლოგიკა? მითუმეტეს თუ ჩვენ არ ვიყავით ინფორმირებული მის განზრახვაზე, რატომ დაუკიდებდნენ ყურმილს? თქვენი აზრით რაღა ამ უკანასკნელს ერგო დახმარებაზე უარყოფითი პასუხი?

-სასამართლოში ჩივილს გეგმავთ?

-რიგითმა ჟურნალისტმა, როგორი გაუნათლებელიც არ უნდა იყოს, აუცილებლად უნდა იცოდეს კანონი, რომ ცილისწამებისთვის სასჯელია და საკმაოდ მკაცრი। ქვეყნიდან გასვლა, დანაშაული არ არის და თუ ლოგიკურად მიუდგებით საკითხს, ძებნილ პიროვნებას საზღვრის გადალახვის და სხვა ქვეყანაში მუშაობის, სწავლის, კვალიფიკაციის ამაღლების, ნორმალური გადაადგილებისა და მოღვაწეობის უფლებას არ აძლევენ. რაც შეეხება მის დაინტერესებას ჩემი გაუჩინარებისა და ადგილმდებარეობის შესახებ, დაინტერესებული პირი ჯერ ოჯახს მიმართავდა, შემდეგ კი ნაცნობებსა და მეგობრებს. მაგ. ქ-ნი ეთერ კაკულია რომელსაც თურმე ჩემი საქმიანობის არ სწამს, ამავდროულად სურს ყავდეს ხალხის დასანახად გავლენიანი მეგობარი?

აუცილებლად შევიტან სარჩელს გაზეთ "კვირის პალიტრის"წინააღმდეგ, და პასუხს ვაგებინებ რედაქციას ცილისწამებისთვის და შეურაცყოფისთვის.

-სტატიაში თქვენს სამუშაო ოფისზეც არის საუბარი.

-შთაბეჯდილება ჩემი მისაღები დარბაზის გამო, რომელიც ასე მწვავედ დარჩა ჟურნალისტის მეხსიერებაში, თურმე მან იხილა უამრავი ცნობადი სახეებისა და პატრიარქის სურათი, რაც სიყალბეა პატრიარქთან დაკავშირებით, რადგან მასთან სურათი სამწუხაროდ არ გამაჩნია. თუ საქმე, ჩემი სახით, თაღლითთან გაქვთ, როდესაც პატრიარქმა მიმიღო და დამლოცა, ვისარგებლებდი შემთხვევით და ვთხოვდი სურათის გადაღებას, რაზეც დარწმუნებული ვარ მისი უწმინდესობა უარს არ მეტყოდა.
ცილისწამებაა ისიც, რომ ჩემს მისაღებში თურმე სხედან დაქირავებული ადამიანები, რომლებიც ხალხის გასაგონად აქებენ მკურნალს, ანუ მე. რა ძლიერი პიროვნება ვყოფილვარ, თუ ასეთი ხალხი 9 წლის მანძილზე ყოველდღიურად იმეორებდნენ ჩემს საქებარ ტექსტს. საიდან ქ-ნო ხათუნა ასეთი სახალისო ფანტაზია? მინდა პატარა განმარტება შემოგთავაზოთ: როდესაც საქმე გვაქვს მედიცინასთან, ექიმთან მისულ ადამიანს ქვია პაციენტი და არა კლიენტი. ამისათვის გირჩევთ გაეცნოთ შესაფერის ლიტერატურას.
კიდევ ერთხელ მინდა მივმართო ჟურნალისტ ხათუნა პაიჭაძს: ვერ ვხედავ ლოგიკას თქვენს მონათხრობში, სადაც წერთ, რომ უამრავი პაციენტი მყავდა, რომლებიც თვეობით იდგა რიგში. ხომ ვერ მეტყვით, რაღად მინდოდა დაქირავებული ხალხი ჩემს საქებრად? შემაძრწუნებელი და მართლაც ამაზრზენია თქვენი აზროვნება იმის თაობაზე, რომ დედას თურმე ვპირდები გარდაცვლილი შვილის სულთან შეხვედრას. რაც შეეხება სითხეს, რომელიც თქვენ სამწუხაროდ, თუ საბედნიეროდ არ გეღირსათ, არანაირად არ არის "სასწაულმოქმედი", როგორც თქვენ ბრძანებთ. ვინ მოგცათ უფლება ჩაერიოთ ექიმის სამკურნალო პროცესებსა და მეთოდებში, თუ თქვენ არ ხართ ამ საქმის სპეციალისტი? ცნობისათვის, ჩემთან მოსულ ადამიანებს, თქვენგან განსხვავებით, ქონდათ რწმენა და სჯეროდათ ჩემი. თქვენი მსგავსი თაღლითი და ყალბი პაციენტი ნამდვილად არასოდეს მყოლია. ალბათ ამიტომაც არ ინება ღმერთმა ჩვენი შეხვედრა.
საიდან გაქვთ ნორმალურ ოჯახში აღზრდილ ქალბატონს ამდენი ჟარგონი? როდესაც თქვენ სადმე მიემგზავრებით, "ითესებით"?
ნორმალურ ქვეყანაში თაღლითი და ფულის გამომძალვევი ადამიანი, რომელსაც თქვენი სიტყვებით დიდი ქონება გააჩნდა, საკუთარ ბინას და ავტომობილებს ბანკის სესხით არ შეიძენდა და მერე არ გაყიდდა। როდესაც საკუთარ ქვეყანაში ახალგაზრდა მეცნიერს სამჯერ გაიტაცებენ, ორჯერ მოსტაცებენ შვილს და ერთხელ მოწამლავენ-დამეთანხმება მკითხველი, რომ ასეთი ადამიანი ყოველთვის ეძებს გამოსავალს და ისეთ ქვეყანას, სადაც მისი ნიჭი სათანადოდ დაფასდება. ყოველივე ამის შემდეგ ავტორი სვავს ფრიად უაზრო კითხვას – სად გაქრა ,,პარაფსიქოლოგიის მამა,,? ნათელია, რომ გაქცეული, დამალული და ძებნილი ადამიანი თქვენს ცილისმწამებლურ, ირონიულ და ღვარძლით სავსე წერილს არ გამოეხმაურებოდა.

ყველაზე სასაცილო და ამავდროულად უაზრო წინადადებამ გამაოცა। ეტყობა კარგი იუმორის გრძნობა გაქვთ, ამდენ საჯაროდ ლანძღვასთან და შეურაცხყოფასთან ერთად წერთ, რომ არასოდეს არცერთ პაციენტს ჩემთვის ჯერ არ უჩივლია და უმეტესობა თურმე ჩემს მზესაც კი ფიცულობს. ხომ ვერ მეტყვით, რატომ? ერთ რამეში გეთანხმებით. სოფლიდან ჩამოსული უსუსური, უპატრნონო ახალგაზრდისთვის მართლაც არ არის იოლი დიდ ასპარეზზე გასვლა, რაც თავდაუზოგავი შრომის, წვალების, სწავლისა და უძილო ღამეების შედეგია, რითაც მე, თქვენგან განსხვავებით, დღემდე ვამაყობ. ჩემი სწავლა-განათლებისა და ცხოვრების გზა ნამდვილად არ ყოფილა ია-ვარდებით მოფენილი მხოლოდ ღმერთია ყველაფრის შემფასებელი და დამნახავი. რამდენი სიკეთეც დამითესია და ხელი გამიწვდია გაჭირვებული ადამიანებისთვის, ამისი დამნახავიც ღმერთია და მე მარტო ამ ხალხის ლოცვა-კურთევა მეყოფა მთელი ცხოვრების მანძილზე.

-გაზეთში დავით ზურაბიშვილის საკმაოდ სკანდალური კომენტარიც დაიბეჭდა სადაც ის თქვენ ირიბად თაღლითს გიწოდებთ...

-მას ასე ვუპასუხებდი: ბატონო დავით! ჩემთან არაერთი პაციენტი მოსულა თქვენი გამოგზავნილი, რომლებიც მეუბნებოდნენ, რომ თქვენივე თხოვნით, არ გაემხილათ, რომ თქვენგან იყვნენ მოსულები, რაშია საქმე? ახალგაზრდა სპეციალისტის პაციენტთა დიდმა რიგებმა აგაფორიაქათ კლასიკური მედიცინის წარმომადგენლები, რომლებიც გარკვეული წლების წინ ჩემი გაქრობის მცდელობასაც კი გეგმავდნენ? თქვენგან ცილის წამებაა ის, რომ მე თურმე ყველა დაავადებას ვკურნავ მაშინ, როდესაც ჩემი პასუხი სრულიად სხვა იყო। მე განვმარტე, რომ ვკურნავ იმ ადამიანთა კატეგორიას, რომლებიც ექვემდებარებიან ჩემი მკურნალობის მეთოდს და თქვენგან განსხვავებით, პაციენტებს არ უნიშნავ ერთი და იგივე მედიკამენტს, როგორიცაა ლუმინალი და სხვა ძლიერი დამამშვიდებელი მედიკამენტები და როდესაც შედეგს ვერ ნახავს, არ ვეუბნები, რომ ორგანიზმი ინდივიდუალურია. ეს სიტყვები თქვენგან მოსული პაციენტებისაგან არაერთხელ მომისმენია. ალბათ გახსოვთ ჩვენი დიალოგი გადაცემა "ტაბუ"-ს შემდეგ. თქვენ ბრძანეთ: "მე მწამს და მჯერა თქვენი მეთოდების, მაგრამ ეს რომ საჯაროდ ვაღიარო, მერწმუნე სამსახურიდან დამითხოვენო" რასაც მოწმედ ესწრებოდა ერთ-ერთი ცნობილი ქალბატონი. მკითხველმა განსაჯოს, სად არის სიყალბე ტრადიციულსა და არატრადიციულ მედიცინას შორის?!

რაც შეეხება კითხვას, სადაც ავტორი ამბობს, რომ მან მიმართა ჯანდაცვის სამინისტროს, რათა გაერკვია ჩემი ლიცენზიის არსებობის შესახებ, მიღო უარყოფითი პასუხი। ტრადიციული და არატრადიციული მედიცინა რადიკალურად განსხვავდება ერთმანეთისაგან. კლასიკური მედიცინის მუშაკზე გაიცემა ჯანდაცვის სამინისტროს ლიცენზია. არატრადიციული მედიცინა კი, რასაც პარაფსიქოლოგია ქვია, ლიცენზიას გასცემს საქართველოში, კერძოდ თბილისში ჭავჭავაძის I-ჩიხი #6 –ში არსებული დეპარტამენტის საპატენტო რეესტრის სექტორის უფროსი თ. ნანიკაშვილი, რომლის სახელწოდებაა - ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი ,,საქპატენტი,, როგორც ერთადერთი დამაარსებელი პარაფსიქოლოგიური ცენტრის ამიერკავკასიაში, როგორც ბიო-ენერგეტიკოსი და ხომერიკის სკოლის ერთ-ერთი კურსდამთავრებული, გაცემულია ჩემზე ეს ლიცენზია. პროფესიონალმა ჟურნალისტმა ასეთ შემთხვევაში უნდა მიაკითხოს დანიშნულების ადგილს, რამეთუ ეს იგივეა, რომ ფეხმძიმე ქალი გინეკოლოგის ნაცვლად მივიდეს ვეტექიმთან ან დავით ზურაბაშვილთან. ასეთი სავალალო შეცდომების შედეგად, ჩვენმა "პროფესიონალმა" ცნობისმოყვარე, "გამომძიებელმა" -ჟურნალისტმა "საქპატენტის" ნაცვლად მიაკითხა ჯანდაცვის სამინისტროს...

-მასალის ავტორთან ადრე რაიმე სახის შეხება ხო მარ გქონიათ?

-არა. ჩემთვის გაუგებარია საიდან აქვს ამდენი ბოღმა? საიდან ამდენი ტყუილი? საიდან ამდენი გესლი? რა პასუხები გაქვთ იმ 86-ი ბავშვისათვის, რომლებიც ჩემი მკურნალობის შედეგად მოევლინენ ქვეყანას და ყველა ჩემი ნათლულია? რა პასუხები გაქვთ იმ ავადმყოფებისათვის, რომლებიც წლობით იყვნენ საწოლს მიჯაჭვულნი და დღეს ჯანმრთელად აგრძელებენ ცხოვრებას? თქვენს ადგილას მე ღმერთს ავხედავდი და პატიებას ვთხოვდი. ალბათ მარტო მე არა ვარ თქვენი კალმის "მსხვერპლი" როგორც სპეციალისტი, მინდა გამცნოთ, რომ თქვენ ძალზედ დაბინძურებული აურა გაქვთ, რაც აუცილებლად აისახება თქვენს მომავალ ცხოვრებაში. განვმეორდები: ცილის წამება უდიდესი ცოდვაა! ღმერთი იყოს თქვენი მსაჯული!

p.s.საგამომცემლო სახლი "ღია ბოქლომი" მხარდაჭერას უცხადებს ბატონ ირაკლი ლომაიას. სამეგრელოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი მოწმეა მის მიერ განხორციელებული უამრავი კეთილი საქმის, რისი ჩამოთვლაც შორს წაგვიყვანს, ამიტომ მიუღებლად მიგვაჩნია კოლეგების მიერ პროფესიონალ და კეთილ ადამიანზე მსგავსი ცილისმწამებლური მასალების დაბეჭდვა.

ირაკლი ლომაიას მადლიერი პაციენტებიც, რომ მრავლად ჰყავს ამას ისიც მოწმობს, რომ დღეის მდგომარეობით ჩვენს რედაქციაში პარაფსიქოლოგისადმი სმადლობელი წერილები უწყვეტად შემოდის...

ამ ინტერვიუს მომზადება ისევ–დაისევ რედაქციაში შემოსულმა წერილებმა და გულთბილმა სატელეფონო ზარებმა გადაგვაწყვეტინა სადაც მოსახლეობა ირაკლის მიმართ პატივისცემას გამოხატავდა და "კვირის პალიტრაში" გამოქვეყნებულ ღვარძლიან სტატიას ბინძურ პროვოკაციად აფაებდა, რესპოდენტების თქმით გავრცელებული ცილისწამებით სახელი "კვირის პალიტრას" შეელახა და არა ირაკლი ლომაიას, რომელმაც საზოგადოების ნდობა და სიყვარული დიდი ხანია მოიპოვა. როგორც ჩანს დედაქალაქში გარკვეული პირები დაინტერესებული არიან "ჩაძირონ" მართალი ადამიანი და წარმტებული პარაფსიქოლოგი ირაკლი ლომაია. თუმცა ქვეყანა ჩალით გადახურული ნამდვილად არ არის და სიმართლეს ფასი არასოდეს დაეკარგება.

[ესაუბრა ილია ჩაჩიბაია]

რას ფიქრობთ ირაკლი ლომაიაზე?


[ ... ]

Friday, October 9, 2009

ექსკლუზიური ინტერვიუ სოზარ სუბართან


სოზარ სუბარი საზოგადოების შეკითხვებს პასუხობს

- როგორ უნდა განისაზღვროს "ბიზნესის დაწყების სიადვილე" იმ ქვეყანაში, სადაც ბიზნესმენებისადმი დამოკიდებულება მათი მთავრობისადმი ლოიალურობის მკაცრად პირდაპირპროპორციულია? უნდა ხდებოდეს თუ არა ამ კოეფიციენტის პარალელურად ბიზნესზე ზეწოლის ფაქტების გამოძიება, რათა ადვილად დაწყებული ბიზნესი უფრო ადვილად არ იხურებოდეს?
- პასუხი ორ ნაწილად უნდა დავყოთ: თავისთავად ის ფაქტი, რომ ბიზნესის დაწყება ადვილია (ნაკლები ბიუროკრატია, ნაკლები ქაღალდები, ნაკლები დროისა და ფულის ხარჯვა), არ ნიშნავს, რომ ქვეყანაში ბიზნესის წარმოებაა ადვილი. საქართველოში პრობლემა ისაა, რომ ბიზნესი პოლიტიზებული და მონოპოლიზებულია და გადანაწილებულია ხელისუფლების წარმომადგენლებს (კლანებს) შორის. ბიზნესს, რომელიც არ არის ხელისუფლების ან, მინიმუმ, არ არის ხელისუფლების მიმართ ლოიალური, არსებობის შანსი პრაქტიკულად არა აქვს.

თუმცა, ეს საკითხის მხოლოდ ერთი მხარეა. თავისთავად, როცა ბიზნესის დაწყება ძალიან ადვილია, ყოველთვის არსებობს საფრთხე, რომ მომხმარებელთა უფლებები არ იქნება დაცული. მაგალითად, საქართველოში არ არსებობს ანტიმონოპოლიური სამსახური, ძალიან სუსტია (უმრავლეს სფეროში კი საერთოდ არ არსებობს) სახელმწიფოს კონტროლი ისეთი მნიშვნელოვანი პროდუქციის წარმოებაზე, როგორიცაა ფარმაცევტული სფერო, კვების მრეწველობა, მშენებლობის ხარისხი და უამრავი სხვა. ეს კი სერიოზულად არღვევს მომხმარებელთა უფლებებს.

შესაბამისად, საქართველოში ბიზნესი მთლიანად კონტროლდება ხელისუფლების მიერ, მომხმარებელი კი სრულიად დაუცველია ფალსიფიცირებული და მავნე პროდუქციისგან.

რაც შეეხება ბიზნესზე ზეწოლის ფაქტების გამოძიებას, ეს ვერ მოხდება მანამ, სანამ ის, ვინც უნდა გამოძიოს და ის, ვინც ზეწოლას ახორციელებს, ერთი და იგივე ხალხია. ამის არაერთი ფაქტი მაქვს შესწავლილი და ეს ფაქტები შესულია სახალხო დამცველის მოხსენებებში (მაგ. „შირნჰოფერის“ საქმე, „ბადაგონის“ საქმე, ბადრი პატარკაციშვილის, ქიბარ ხალვაშის, შალვა ობგაიძისა და სხვა ბიზნესმენების დევნის ფაქტები).
- რა საერთაშორისო მექანიზმი და ბერკეტები არსებობს მთავრობის მხრიდან მოქალაქეთა უკანონო მოსმენების წინააღმდეგ საბრძოლველად?
- მთავრობის მხრიდან მოქალაქეთა უკანონო მოსმენების წინააღმდეგ ერთადერთი მექანიზმი არსებობს - ეს არის ხელისუფლების შტოებს შორის რეალური ბალანსის დამყარება: თუ არ იქნება სრულფასოვანი პარლამენტი, რომელიც გააკონტროლებს აღმასრულებელ ხელისუფლებას და პერიოდულად, საჭიროების შემთხვევაში, მოაწყობს საპარლამენტო მოსმენებს და შექმნის პარლამენტის საგამოძიებო კომისიებს ქვეყნისთვის მტკივნეულ საკითხებზე; თუ არ იქნება დამოუკიდებელი სასამართლო, რომელიც ითამაშებს რეალური არბიტრის როლს; თუ არ იქნება ძლიერი და ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი მედია; თუ ინფორმაცია არ იქნება თავისუფალი, მაშინ ვერანაირი საერთაშორისო ბერკეტი ვერ დაგვიცავს უკანონო მოსმენებისგან.

რატომ გახდა უოტერგეიტის საქმის გამოძიება შესაძლებელი აშშ-ში? იმიტომ, რომ იქ არის დემოკრატია. ჟურნალისტურმა გამოძიებამ გამოაჩინა, რომ კანონი სერიოზულად ირღვეოდა, დემოკრატიულმა სისტემამ კი შესაძლებელი გახადა შესაბამისი შედეგის დადგომა. რომ არ ყოფილიყო თუნდაც ერთი კომპონენტი - არ ყოფილიყო თავისუფალი მედია, ან არ ყოფილიყო ბალანსი ხელისუფლების შტოებს შორის, უოტერგეიტიც არ იქნებოდა, ხოლო ამ თემაზე გაჟონილ ინფორმაციას იგივე შედეგი მოჰყვებოდა, რაც საქართველოში მომხდარ უკანონო მოსმენებს. 2007 წლის ნოემბერში პრეზიდენტმა სააკაშვილმა ფაქტობრივად აღიარა ჟურნალ „ნიუსვიკისთვის“ მიცემულ ინტერვიუში, რომ ხელისუფლება უკანონოდ უსმენდა პოლიტიკური პარტიების ლიდერებს, მათ შორის, პარლმენტის წევრებსა და მინისტრებს, მაგრამ ამ აღიარებას არ მოჰყვა არანაირი შედეგი მარტივი მიზეზის გამო - არ არსებობს დემოკრატიული სისტემა, რომელიც ამას დაუპირისპირდება.
- რატომ არ შეიტანა სოზარ სუბარმა საჩივარი 7 ნოემბერს მის მიმართ განხორციელებულ ძალადობაზე? ამით ხელი ხომ არ შეუწყო იმ აზრის გავრცელებას, რომ, როგორც ლომაიამ განაცხადა - სუბარი არავის უცემია?
- ამ ფაქტზე დაწყებულია გამოძიება, ჩვენება მივეცი მეც და მისცა ამ ფაქტის თვითმხილველმაც, სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზაც ჩავიტარე - შესაბამისად, საჩივრის შეტანის აუცილებლობაც არ არსებობდა. გარდა ამისა, ამ ფაქტს 7 ნოემბრიდან რამდენიმე დღეში მკაცრი შეფასება მისცა და მისი გამოძიება მოითხოვა ევროპარლამენტმა. თანაც, იმ ფონზე, როდესაც სპეცრაზმელებმა სცემეს ათასობით ადამიანი, მათ შორის 700-მდე საავადმყოფოში მოხვდა, ხოლო არაერთმა მოქალაქემ სერიოზული დაზიანებები მიიღო, არ მიმაჩნდა სწორად, ზედმეტი ხმაური ამეტეხა ჩემს ცემაზე. კარგად მესმის, რას ნიშნავს, როცა სპეცრაზმი ომბუდსმენს სცემს, მაგრამ რადგან ეს ომბუდსმენი მე ვიყავი, ამ ფაქტს ვერ დავაყენებდი სხვა ადამიანების ცემაზე მაღლა. თუმცა, გამოძიების დამთავრებას დღემდე ვითხოვ, მაგრამ უშედეგოდ.
თბილისი არის ერთ–ერთი ყველაზე არამწვანე დედაქალაქი ევროპაში. რას ფიქრობს სუბარი თბილისის ცენტრში ერთი მოზრდილი პარკის შექმნის შესახებ? რას ფიქრობს მდინარე ვერეს ხეობის პრობლემასთან დაკავშირებით?
თბილისში რომ მართლაც კატასტროფული ვითარებაა ამ მხრივ, ამაზე ალბათ აღარავინ დავობს. ეს ულამაზესი განლაგების და ლანდშაფტის ქალაქი რკინა-ბეტონის მოედნად ვაქციეთ, რომელსაც ამკობს გამონაბოლქვის სურნელი. ამას მტერი არ უზამდა თავის ქალაქს. ვაკის პარკიდან რაღა დაგვრჩა? ისე ვექცევით, როგორც წუწკი ბავშვი ნამცხვარს, ხან იქიდან ვკბეჩთ, ხან აქედან. გახედავ - შენობებია ამოჩრილი. ვერეს ხეობას რაც შეეხება, თავისთავად უნიკალური ადგილია, ალბათ ბევრი საინტერესო პროექტის განხორციელება შეიძლებოდა, ქალაქს სუფთა ჰაერის და განიავების მნიშვნელოვანი წყარო ექნებოდა. ამის ნაცვლად დავაბეტონებთ მდინარეს. მერე, ფიცი-მტკიცის მიუხედავად, გვერდებზე სამშენებლო ფართებად გაიყიდება ტერიტორია და გაშენდება კორპუსები. ცივილიზებულ ქვეყნებში ასეთი მასშტაბური პროექტები, რომელიც ქალაქს უცვლის იერს და გარემოს, დიდი განხილვების საგანია და მთელ საზოგადოებასთან თანხმდება. ამგვარი მშენებლობა დიდი კონსენსუსის შედეგი უნდა იყოს. რამდენიმე წლით აგირჩიეს ქალაქის ხელმძღვანელად და მთელი ხეობა გინდა გააქრო, – ეს რა დამოკიდებულებაა? მე მგონია, ვერეს ხეობაზე, სანამ დროა, სპეციალისტებმა უნდა დადონ დასკვნები, რასთან გვაქვს საქმე.

რაც შეეხება პარკს ქალაქის ცენტრში. ერთადერთი ასეთი ადგილი იპოდრომია. უბრალოდ, სასიცოცხლო აუცილებლობა მოითხოვს, რომ აქ გაშენდეს თანამედროვე პარკი, პატარა ტბებით, ხეებით, იმის მსგავსი, ევროპის ქალაქებში რომ გვინახავს. მართალია, ფართობი არც იმხელაა, მაგრამ რაც არის, ეგ არის. ერთი ადგილი ხომ უნდა იყოს ქალაქში, სადაც ადამიანი სულს მოიბრუნებს და ბავშვი ბალახს შეეხება. მე ზუსტად არ ვიცი, მაგრამ თუ ეს ფართობი კერძო მფლობელობაშია, სახელმწიფომ უნდა გამოისყიდოს ყველა წესის დაცვით. ამ ადგილზე კორპუსების მშენებლობა ქალაქის საბოლოო გაწირვა იქნება.- როგორია ხედვა დემოკრატიული სისტემის ფორმირებასთან დაკავშირებით? როგორ გესახებათ ამ პროცესის წარმართვა კონკრეტულად. ზევიდან ქვევით, პირიქით, თუ ორივე მიმართულებით? ანუ არის თუ არა ქართული საზოგადოება მზად, ხელი შეუწყოს ან განაპირობოს დემკრატიზაციის პროცესი? თუ არის, რატომ ვერ ახერხებს და თუ არ არის, როგორ ესახება ამ პროცესების განვითარება?
- აბსოლუტურად დარწმუნებული ვარ, რომ ჩვენ, ქართული საზოგადოება, მზად ვართ დემოკრატიისა და თავისუფლებისთვის. ეს არ ნიშნავს, თითქოს დღესვე ვაკმაყოფილებთ დემოკრატიის ყველაზე მაღალ სტანდარტს, მაგრამ არაერთხელ დავამტკიცეთ, რომ არ გვინდა შიშში ცხოვრება, არ გვინდა, გვიყალბებდნენ არჩევანს, ვერ ვიტანთ ღირსების შელახვას, გვსურს, იყოს სამართლიანობა და კანონის წინაშე ყველანი ვიყოთ თანასწორი. თუ თვალს გადავავლებთ ბოლო წლებს, ნათლად დავინახავთ, რას ვითხოვდით ხელისუფლებისგან: შევარდნაძის წინააღმდეგ უკმაყოფილება ტოტალურმა კორუფციამ გამოიწვია, ხოლო არჩევნების გაყალბებამ უკმაყოფილო ხალხი ქუჩაში გამოიყვანა; სამი წლის შემდეგ, იგივე ადამიანები უკვე უსამართლობისა და კანონის წინაშე უთანასწორობის განცდამ გამოგვიყვანა ქუჩაში. ძალიან სიმპტომატური იყო ლოზუნგი, რომელიც აერთიანებდა 2007 წლის ოქტომბერ-ნოემბრის საპროტესტო მოძრაობის მონაწილეებს - „არ მეშინია“! ამ მოკლე ფრაზაში ჩაეტია ჩვენი საზოგადოების მთელი გულისტკივილიც და მოთხოვნაც - ჩვენ გვინდა თავისუფლება და არ გვინდა დაბრუნება საბჭოთა კავშირში.

ვარდების რევოლუციამდეც არ ყოფილა საიდუმლო, რომ მიხეილ სააკაშვილი, მიუხედავად მისი რიტორიკისა, არ იქნებოდა დემოკრატიის მამა, მაგრამ მაშინ ჩვენ, საზოგადოების უდიდესმა ნაწილმა, აქცენტი სხვა რამეზე გავაკეთეთ: შევარდნაძის პერიოდში კორუფციამ ისეთ მასშტაბს მიაღწია, რომ ქვეყნის განვითარების მთავარ შემაფერხებელ ფაქტორად იქცა, მისგან ხსნის ყველაზე სწრაფ გზად კი სააკაშვილის - როგორც ყველაზე რადიკალურად ოპოზიციური და თან პროდასავლელი ლიდერის - გამარჯვება ჩანდა. მოგვიანებით ცხადი გახდა, რომ სააკაშვილის და მისი გუნდის პროდასავლელობა და დამოკრატობა კარგად დასწავლილ რიტორიკას არ სცდებოდა. ჩვენი საზოგადოების რეაქციამაც არ დააყოვნა და მალევე მოინდომა საკუთარი შეცდომის გამოსწორება. ცხადია, ეს არ აღმოჩნდა ისეთი სწრაფი და ადვილი პროცესი, როგორც ეს ბევრს - როგორც ოპოზიციურ ლიდერს, ისე მოქალაქეს - წარმოედგინა, მაგრამ პროცესი დაწყებულია და მისი გაჩერება შეუძლებელია. არჩევნები სწორედ ამ პროცესის გამარჯვებით დაგვირგვინებისკენ მიმავალი ყველაზე ეფექტური, ლეგიტიმური და ხანმოკლე გზაა.

გზა დემოკრატიისკენ ორმხრივია - საზოგადოება აკეთებს არჩევანს, ხოლო ხელისუფლება არჩევნებით მიღებულ მანდატს არ იყენებს ავტოკრატიის დამყარებისთვის. ამის საფუძველი კი პოლიტიკური პლურალიზმია - მრავალპარტიული პარლამენტი და საკრებულოები. პოლიტიკური მოძრაობის „ალიანსი საქართველოსთვის“ გამარჯვება იქნება გარანტი, რომელიც მოიტანს რეალურ ბალანსს ხელისუფლების შტოებს შორის: საკრებულოები (თბილისშიც და რეგიონებში) გააკონტროლებენ აღმასრულებელ ხელისუფლებას (მერებს, გამგებლებს), თვითმმართველობა იქნება დამოუკიდებელი და არ იქცევა ცენტრალური ხელისუფლების ყურმოჭრილ მონად, პარლამენტი გააკონტროლებს პრეზიდენტს და მთავრობას, ხოლო სასამართლოს საქმეებში არავინ ჩაერევა. ამის გარანტი არის ძლიერი დემოკრატიული სისტემის შექმნა და შესაბამისი ტრადიციის ჩამოყალიბება, თუმცა სისტემის შექმნას და ტრადიციის ჩამოყალიბებას სჭირდება სწორი არჩევანის გაკეთება - ისეთი ხელისუფლების არჩევა, რომელიც არ დაარღვევს საზოგადოებასთან დადებულ ხელშეკრულებას და მოპოვებულ ძალაუფლებას ბოროტად არ გამოიყენებს. აქ კი უკვე არჩევანი საზოგადოებაზეა. შესაბამისად, ნათელია, რომ დემოკრატიული პროცესი ორმხრივია, ოღონდ საფუძველი საზოგადოების მზადყოფნაა. ჩვენი საზოგადოება კი ამისთვის მზად არის.

- თქვენი ომბუდსმენობის პირველ წლებში ოპოზიცია გსაყვედურობდათ, ხელისუფლებას უჭერს მხარსო, ბოლო წლებში კი პირიქით, ხელისუფლება გსაყვედურობდათ, ოპოზიციურ განცხადებებს აკეთებს და ოპოზიციაში გადასასვლელად ქულებს იწერსო. თვითონ თქვენ როგორ შეაფასებდით თქვენი ომბუდსმენობის ამ ორ პერიოდს?

- არ არსებობს ერთმანეთისგან თვისობრივად განსხვავებული ორი პერიოდი. განსხვავება იყო, ოღონდ უფრო გარეგნული. სახალხო დამცველობის პირველივე დღიდან მოყოლებული, არ ყოფილა კონკრეტული საქმე, რომელზეც კომპრომისი დაგვეშვა ან ადეკვატური შეფასება არ გაგვეკეთებინა. ამისი ნათელი მაგალითია, თუნდაც, ჩემი პირველი მოხსენება და პირველი გამოსვლა პარლამენტში (იხ. დანართი №1).

თუმცა, ისიც უნდა ითქვას, რომ მაშინ ვფიქრობდი (და არამარტო მე), რომ უფლებების დარღვევის ტალღა დროებითი, რევოლუციის თანამდევი მოვლენა იყო, რომელიც აუცილებლად გადაივლიდა. სამწუხაროდ, ძალიან მალე ცხადი გახდა, რომ უფლებების დარღვევამ და ანტიდემოკრატიულმა პროცესმა შეუქცევადი პოლიტიკის ხასიათი მიიღო და მას შემდეგ შეიცვალა ჩემი განცხადებების ხასიათიც - ისინი სულ უფრო მეტად შეფასებითი ხდებოდა, რადგან ფაქტები ამას მოითხოვდა. თუმცა, შეიცვალა მხოლოდ განზოგადების ხარისხი და არა განცხადებების სიმძაფრე, რადგან პირველივე განცხადებები უაღრესად მძაფრი იყო.

ცხადია, ძალიან მნიშვნელოვანი იყო შემენარჩუნებინა ურთიერთობები ე.წ. „გადაწყვეტილების მიმღებ პირებთან“, რადგან ხშირად ეს არის საშუალება, დაეხმარო კონკრეტულ ადამიანებს და გარკვეულ სფეროებში ვითარების შეცვლას მიაღწიო. მართალია, მკაცრ განცხადებებს პერიოდულად სერიოზული კონფლიქტები მოჰყვებოდა ხოლმე ქვეყნის მმართველებთან, მაგრამ პირველ ეტაპზე ვახერხებდით ურთიერთობის აღდგენას, ოღონდ თანდათან ეს შეუძლებელი გახდა.

იყო ცალკეული შემთხვევები, როცა საზოგადოებისა თუ ოპოზიციის რაღაც ნაწილი ჩემგან ითხოვდა შეფასებებს ისეთ საკითხებზე, რაც სცილდებოდა სახალხო დამცველის კომპეტენციას და რასაც, ბუნებრივია, არც მაშინ ვაკეთებდი და არც შემდგომ. მაგალითად, მიმეცა შეფასება თბილისის მოსწავლე-ახალგაზრდობის სასახლის გაუქმებისთვის. მაშინაც მიმაჩნდა და დღესაც ვფიქრობ, რომ ეს უფრო პოლიტიკის საკითხი იყო და არა უფლებების დაცვის: საზოგადოებას შეეძლო დაეცვა მოსწავლე-ახალგაზრდობის სასახლე და დაიცვა კიდეც, მაგრამ ეს სცილდებოდა სახალხო დამცველის კომპეტენციას. თუმცა, ჩვენი წვლილი ამ საქმეშიც შევიტანეთ, რადგან დოკუმენტები, რომლითაც ცხადი გახდა, რომ თბილისის მერიას არაფერი ესაქმებოდა მოსწავლე-ახალგაზრდობის სასახლესთან, სწორედ ჩვენ მოვიპოვეთ და გადავეცით სასახლის ადმინისტრაციას.

ისიც უნდა ითქვას, რომ ცალკეული საქმეების შესწავლა-გამოძიებას და შესაბამისი დასკვნების გაკეთებას დრო სჭირდება. 2006 წლის 2 მაისს თბილისის ცენტრში პოლიციამ სპეცოპერაციის დროს ავტომანქანაში ჩაცხრილა ზურაბ ვაზაგაშვილი და ალექსანდრე ხუბულოვი. სამნახევარი წლის ბრძოლის შემდეგ მივაღწიეთ, რომ ამ საქმეზე ალტერნატიული ექსპერტიზა ჩაგვეტარებინა და უფრო დაბეჯითებით გვეთქვა ის, რასაც მანამდეც ვამბობდით: ამ ორი ახალგაზრდის მკვლელობა წინასწარ იყო დაგეგმილი, ხოლო საქმის გამოძიება, ისევე როგორც სახელმწიფო ექსპერტიზა, შეგნებულად გაყალბდა. მე კარგად ვიცნობ ევროპის ომბუდსმენების საქმიანობას და კარგად ვიცი - რომელიმე მათგანს რომ თუნდაც ერთი ამის მსგავსი გამოძიება ჩაეტარებინა, ამაზე ათეულობით წლები ილაპარაკებდნენ და ქრესტომათიებში შეიტანდნენ, ჩვენ კი ამ ხუთი წლის განმავლობაში არაერთი ასეთი მნიშვნელობის საქმე გვაქვს შესწავლილი და გახმაურებული.
- როდის ისაუბრებს სოზარ სუბარი საჯაროდ 7 ნოემბრის დარბევაზე გადაწყვეტილების მიმღებთა შესახებ? ამის თაობაზე უკვე რამდენჯერმე "დაიმუქრა".

- ქვეყნის უმაღლესი ტრიბუნიდან - საქართველოს პარლამენტში, სახალხო დამცველის საპარლამენტო მოხსენების დროს, დავასახელე 4 ნოემბრის თათბირის ორგანიზატორების ვინაობა. ესენი იყვნენ უმაღლესი თანამდებობის პირები: შინაგან საქმეთა მინისტრი ვანო მერაბიშვილი (თათბირი მის კაბინეტში, მისი ხელმძღვანელობით შედგა), საქართველოს გენერალური პროკურორი ზურაბ ადეიშვილი, საქართველოს თავდაცვის მინისტრი დავით კეზერაშვილი და შსს კონსტიტუციური უსაფრთხოების დეპარტამენტის ყოფილი უფროსი დათა ახალაია. პარლამენტშივე განვაცხადე, რომ თათბირზე შს მინისტრმა გასცა დავალება, მომხდარიყო მიტინგებში მონაწილე ყველა პირის იდენტიფიცირება და მათ მიმართ ინდივიდუალური ტერორის განხორციელება: ზოგიერთი უნდა ეცემათ (ძირითადად თირკმელებში - ვანო მერაბიშვილის დავალება, ზოგიერთი სახეშიც - დათა ახალაიას თვითშემოქმედება), ზოგიერთი უნდა დაეშინებინათ (დავალება დათა ახალაიას), ვიღაცეები ნარკოტიკის ბრალდებით უნდა დაეპატიმრებინათ, ხოლო ბიზნესმენებს დავით კეზერაშვილი (როგორც ფინანსური პოლიციის ყოფილი ხელმძღვანელი) „მიხედავდა“.

მე, როგორც კონსტიტუციური თანამდებობის პირმა, გამოვიყენე ორგანული კანონით მონიჭებული უფლება და მოვითხოვე პარლამენტის საგამოძიებო კომისიის შექმნა. განვაცხადე, რომ სწორედ ამ კომისიას წარვუდგენდი ჩემს ხელთ არსებულ მტკიცებულებებს და დავუსახელებდი იმ მოწმეებს, რომლებიც მისცემდნენ დეტალურ ჩვენებას ამ თათბირთან დაკავშირებით. პარლამენტმა უარი თქვა კომისიის შექმნაზე, რითაც განაცხადა, რომ მას არ აინტერესებს საქმის გამოძიება და მასზე ჭეშმარიტების დადგენა.

თანაც, 4 ნოემბრის თათბირს მოჰყვა 7 ნოემბერი - მშვიდობიანი მანიფესტაციის სრულიად უკანონო დარბევა, ტელეკომპანია „იმედში“ სპეცრაზმებისა და არაფორმალური შეიარაღებული რაზმების შეჭრა, ჟურნალისტების ცემა, კომპანიის ქონების განადგურება და რამდენიმე ტელე- და რადიოკომპანიის უკანონო დახურვა. როცა ამ აშკარა დანაშაულებს არ მოჰყვა რაიმე სამართლებრივი რეაგირება, რას მოგვცემს 4 ნოემბრის თათბირის სხვა მონაწილეთა დასახელება? ცხადია, საზოგადოება უნდა იცნობდეს, ვინ ვინ არის, უნდა იცნობდეს თავის გმირებსაც და ანტიგმირებსაც, საზოგადოებას აქვს უფლება, დაიკმაყოფილოს ინტერესი, მაგრამ რამდენად არის ეს საკმარისი საბაბი იმისთვის, რომ დროზე ადრე გავშიფროთ მოწმეები და გავამჟღავნოთ მტკიცებულებები? თანაც, ამ თათბირის შესახებ დეტალური ინფორმაცია მაშინვე, 7 ნოემბრის შემდგომ დღეებში, მივაწოდე რამდენიმე ევროპელ დიპლომატს. შესაბამისად, იმის თქმა, თუ სახალხო დამცველმა ასეთი მნიშვნელოვანი ამბავი იცოდა, რატომ არავის უთხრაო, საფუძველსაა მოკლებული.

დაბოლოს, არსებობს მოწმე, რომელიც მზადაა, მისცეს ჩვენება გამოძიებას, პარლამენტის საგამოძიებო კომისიას, ან უბრალოდ, საჯაროდაც განაცხადოს ამ შეხვედრის დეტალებზე, მაგრამ უნდა დარწმუნდეს, რომ ამას რაიმე შედეგი მოჰყვება.

P.S. 7 ნოემბრის დარბევა 4 ნოემბრის თათბირზე არ დაგეგმილა, ეს მე არასდროს მითქვამს. 7 ნოემბერის დარბევა, ეტყობა, მოგვიანებით, სპონტანურად მიღებული გადაწყვეტილება იყო. 4 ნოემბერს რაზეც საუბრობდნენ, ეს იყო პოლიტიკური ოპოზიციის დევნის ის სცენარი, რომელიც წელიწადნახევრის შემდეგ, 2009 წლის აპრილ-აგვისტოს პერიოდში განახორციელა ხელისუფლებამ.
- როგორ აპირებთ იმ რეალობის შეცვლას, რომ თვითმმართველობებში გადაწყვეტილებების მიღება ფაქტობრივად არ ხდება? შესაბამისად არც პროცესია გამჭვირვალე.
- ავტოკრატიის პირობებში შეუძლებელია, თვითმმართველობამ რაიმე გადაწყვეტილება მიიღოს. თვით ჟურნალისტებიც კი ვერ ახერხებენ, თბილისის საკრებულოს სამ წევრზე მეტი გაიხსენონ, არადა, რამდენიმე წლის წინ ყველა წევრის გვარი-სახელი იცოდნენ, რადგან მაშინ თვითმმართველობაში რეალური პოლიტიკური ცხოვრება ჩქეფდა. პროცესი როგორ შეიძლება გამჭვირვალე იყოს, როცა პროცესი არ მიმდინარეობს? იმისთვის, რომ საკრებულოებში პოლიტიკური პროცესი დაიწყოს, საჭიროა მრავალპარტიული საკრებულოების არჩევა, რომლებიც თავის მხრივ უზრუნველყოფენ აღმასრულებელ რგოლში (მერია, გემგეობები) საბიუჯეტო და სხვა პროცესის გამჭვირვალობას.
- თქვენი პარტიის აზრით, რა ფუნქცია აქვს საზოგადოებრივ მაუწყებელს? შეეცადეთ დეტალურად აგვიხსნათ, როგორ უნდა დაინიშნოს მენეჯმენტი, რისი უფლება უნდა ჰქონდეს სამეურვეო საბჭოს? ვინ ან რა ინსტიტუტი გადაწყვეტს - გადაუხვია თუ არა მაუწყებელმა სახელმწიფო ინტერესებიდან და რა იქნება ამის პრევენციის მექანიზმი?
დარწმუნებული ვარ, ამ დარგის ექსპერტები, მათ შორის თავად ქალბატონი ია, ბევრად უკეთესად გესაუბრებათ ამ საკითხზე, მაგრამ რადგან კითხვა დაისვა, მოკლედ გიპასუხებთ. საზოგადოებრივი მაუწყებელი ფინანსდება საზოგადოების მიერ, ქვეყნების მიხედვით სხვადასხვა წესით. ტელევიზია არ უნდა იყოს დამოკიდებული რეკლამაზე. იგულისხმება, რომ ის არის სრულად დამოუკიდებელი. სხვადასხვა ქვეყანაში სამეთვალყურეო საბჭოს (ე.წ. ბორდს) სხვადასხვა წესით ირჩევენ, იდეა გახლავთ ის, რომ ბორდი გამოხატავდეს საზოგადოების განწყობას.

ჩვენთან პრობლემა გახლავთ არა ის, რომ პარლამენტი ამტკიცებს სამეთვალყურეო საბჭოს, არამედ ის, რომ პარლამენტის ორი მესამედი ერთ პარტიას წარმოადგენს. ანუ გამოდის, რომ მოსახლეობის ორი მესამედი ერთნაირად ფიქრობს, ან, უკიდურეს შემთხვევაში, ფიქრობდა არჩევნების დღეს. რაც, რბილად რომ ვთქვათ, ძალიან საეჭვოა და ამის მტკიცება რომ ვინმემ დაიწყოს, განსაკუთრებული სქელი შუბლით უნდა იყოს შეჯავშნული. აქედან გამომდინარე, სამეურვეო საბჭოს ფორმალურად ვითომ პარლამენტი ნიშნავს, რეალურად კი - მმართველი პარტია და ამიტომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი სინამდვილეში ერთი პარტიის მაუწყებელი გამოდის.

ეს ყველაფერი რატომ ვთქვი? შეკითხვაში ნათქვამია, ვინ გადაწყვეტს, გადაუხვია თუ არა მაუწყებელმა სახელმწიფოს ინტერესებსო? აქ არის ძაღლის თავი დამარხული. სამართლებრივ სახელმწიფოში სახელმწიფო ინტერესებია კონსტიტუციის და კანონების დაცვა, ავტორიტარულში კი, როგორც წესი, სახელმწიფო ინტერესებად ცხადდება მაღალი თანამდებობის პირების ხუშტურები. მაგალითად კანონით განსაზღვრულია ინფორმაციის მიღების თავისუფლება, მაგრამ მავანი ჩინოვნიკი გადაწყვეტს, რომ ესა თუ ის ინფორმაცია მოსახლეობას აწყენს და ამიტომ, სახელმწიფო ინტერესიდან გამომდინარე, დაუმალავს. როგორც წესი, როცა ჩინოვნიკები სახელმწიფო ინტერესებზე საუბრობენ, რაღაც უკანონობა აქვთ ჩადენილი და იმის დაფარვა სურთ.

- ფაქტია, რომ ქვეყანაში ყოველთვიურად ათეულობით ახალი საწარმოს გახსნის მიუხედავად, რომლებშიც ათასობით ადამიანი საქმდება (და მათი ხელფასები ერთ-ერთი ყველაზე მაღალია პოსტსაბჭოთა სივრცეში), ჯერ კიდევ საკმაოდ მძიმე ეკონომიკური მდგომარეობაა. ამ ფონზე გაუმართლებელია სამინისტროებისა და სხვა უწყებების მაღალჩინოსანთა 50 000 დოლარიანი და უფრო დიდი ღირებულების სამსახურებრივი ავტომობილების კოლექციების შეძენა-შენახვა, მათი მომსახურებისა და საწვავის ხარჯები, სამივლინებო ხარჯები, მაშინ, როდესაც ევროპელ პრემიერ-მინისტრთა დიდი ნაწილი ხშირად ველოსიპედებით დადის. როგორია ბატონი სოზარის პოზიცია აღნიშნულთან და, საერთოდ, ადმინისტრაციული ხარჯების შემცირებასთან დაკავშირებით, თუ დაინტერესებულა ამ ხარჯების მოცულობით, მუხლებით, კონკრეტულად, რისი შემცირება და რამდენით მიაჩნია რეალურად?
- ვერ დავეთანხმები აზრს, თითქოს, ყოველთვიურად ათეულობით საწარმო იხსნება, სამაგიეროდ ხშირია შემთხვევები, როდესაც თავად პრეზიდენტი სააკაშვილი რამდენჯერმე საზეიმოდ ხსნის ერთსა და იმავე საწარმოს... ზოგიერთ საწარმოს დაბედებული აქვს, რომ რამდენიმე წლის განმავლობაში ყოველწლიურად საზეიმოდ გაიხსნას (ზოგიერთი წელიწადში ორჯერაც). ისიც ფაქტია, რომ ბოლო წელიწადნახევრის განმავლობაში საქართველოში სამუშაო ადგილები რამდენიმე ათეული ათასით შემცირდა.

ასევე ვერ დავეთანხმები აზრს, თითქოს საქართველოში დასაქმებულთა ხელფასები ერთ-ერთი ყველაზე მაღალია პოსტსაბჭოთა სივრცეში. არის რამდენიმე პოსტსაბჭოთა ქვეყანა, სადაც ხელფასები საქართველოზე დაბალია (მაგ. ტაჯიკეთი), მაგრამ უმრავლეს ქვეყნებში საშუალო ხელფასიც და პენსიაც საქართველოზე მნიშვნელოვნად მაღალია.

სამაგიეროდ, აბსოლუტურად ვიზიარებ აზრს, რომ გაუმართლებელია, როცა არა მხოლოდ მაღალი თანამდებობის პირებს, არამედ საშუალო რგოლის საჯარო მოხელეებსაც კი (მაგალითად პრეზიდენტის მრჩევლებს) ძალიან ძვირიანი სამსახურებრივი ავტომანქანები ემსახურებათ. ასევე გაუმართლებელია, როცა სახელმწიფო დაცვა ემსახურებათ არა მხოლოდ მინისტრებს (რაც ასევე გაუგებარია), არამედ მათ მოადგილეებს, დეპარტამენტების უფროსებსა და ზოგჯერ პარლამენტის საშუალო რგოლის თანამდებობის პირებსაც კი.

ასევე დაუშვებელია პრაქტიკა, როდესაც საჯარო დაწესებულებათა უმრავლესობა მკაცრად ასაიდუმლოებს თანამდებობის პირებზე და საჯარო მოხელეებზე გაცემული პრემიების ოდენობას, რაც ხშირად რამდენჯერმე აღემატება ხელფასების ოდენობას.

რაც შეეხება ადმინისტრაციულ ხარჯს – რა მოცულობით და რომელ სფეროებში უნდა შემცირდეს, ამის ზუსტი დაგეგმვა მხოლოდ მაშინ იქნება შესაძლებელი, როცა ამ ინფორმაციასთან სრული მიწვდომის საშუალება გვექნება. დღეს, როდესაც კონტროლის პალატა (საპარლამენტო კონტროლის ორგანო) თვით პარლამენტსაც კი უსაიდუმლოებს თბილისის მერიის შემოწმების მასალებს, არ არის ადვილი ამ კითხვაზე დეტალური პასუხის გაცემა.
- როგორ უნდა მოხდეს საარჩევნო პროცესზე გამჭვირვალე დაკვირვება არსებული რეჟიმის პირობებში?

- მიუხედავად რეჟიმის მცდელობისა, მიუხედავად ადმინისტრაციული რესურსის მაქსიმალური გამოყენებისა, მიუხედავად სერიოზული გაყალბებისა, მიხეილ სააკაშვილმა 2008 წლის 5 იანვრის არჩევნები წააგო არა მხოლოდ თბილისში, არამედ საქართველოს ბევრ სხვა რაიონშიც. მათ შორის, რამდენიმე რაიონში არამარტო წააგო არჩევნები, არამედ მეორე ადგილზეც კი ვერ გავიდა. თუმცა, ეს არ იძლევა დამშვიდების საფუძველს. იმისთვის, რომ მივაღწიოთ არჩევნების სამართლიანად და გამჭვირვალედ ჩატარებას, „ალიანსი საქართველოსთვის“ მჭიდროდ თანამშრომლობს სხვა ოპოზიციურ პარტიებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან. ოპოზიციურ პარტიებს შორის შეთანხმების სამუშაო ვარიანტი შეგიძლიათ იხილოთ დანართ №2-ში.

ამასთან, ალიანსი აწარმოებს მოლაპარაკებებს საერთაშორისო ორგანიზაციებთან და საქართველოს მეგობარ ქვეყნებთან (აშშ, ევროკავშირი და ევროპის წამყვანი დემოკრატიული სახელმწიფოები), რათა არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე შეიქმნას მძლავრი და მრავალრიცხოვანი სადამკვირვებლო მისია, რომელიც მკაცრად გააკონტროლებს მთელ პროცესს როგორც წინასაარჩევნო, ისე არჩევნების პერიოდში.

ამასთან, უკვე დაწყებული გვაქვს მობილიზება იმ ადამიანებისა, რომლებიც დააკვირდებიან არჩევნებს ყველა უბანზე და არ დაუშვებენ გაყალბების მცდელობებს. მოტივირებული, კომპეტენტური და პრინციპული კომისიის წევრების და დამკვირვებლების საკმარის რაოდენობას შეუძლია გაყალბება მინიმუმამდე დაიყვანოს - ამაში მე დამარწმუნა სადამკვირვებლო აქტივობამ, რაც სახალხო დამცველის ოფისმა განვახორციელეთ 2008 წლის საპრეზიდენტო და საპარლამენტო არჩევნების დროს.

- მერი მხოლოდ თბილისში უნდა აირჩეს პირდაპირ თუ სხვა ქალაქებშიც? როდიდან?

- ალიანსის პოზიციაა, რომ მერის პირდაპირ არჩევნები უნდა ჩატარდეს ხუთ თვითმმართველ ქალაქში. ესენია: თბილისი, ქუთაისი, რუსთავი, ბათუმი, ფოთი. ამასთან, პრეზიდენტ სააკაშვილისგან და პარლამენტისგან კატეგორიულად მოვითხოვთ, შეასრულონ დაპირება და არჩევნები დაინიშნოს არაუგვიანეს 2010 წლის 30 მაისისა.
- მერის არჩევნების რომელ ფორმას უჭერს მხარს და რატომ? არჩევნების გაყალბების შემთხვევაში ხმების დაცვის რა მექანიზმებზე ფიქრობთ?

- თვითმმართველი ქალაქების მერების არჩევა უნდა მოხდეს პირდაპირი კენჭისყრის გზით. გამარჯვებულად უნდა ჩაითვალოს კანდიდატი, რომელიც დააგროვებს 50%+1 ხმას. უფრო დაბალი ბარიერის არსებობის შემთხვევაში არსებობს საფრთხე, რომ არჩეულ მერს მოსახლეობის მეტად მცირე რაოდენობის ნდობის მანდატი ექნება, რაც პოლიტიკურ სტაბილურობას ხელს არ შეუწყობს.

არჩევნების გაყალბებისგან დაცვის ზოგიერთ მექანიზმზე ზემოთ უკვე ვილაპარაკე, ხოლო ხმების დაცვისთვის არ გამოვრიცხავთ ყველაზე რადიკალურ აქციებსაც.

-რამდენად მზად იქნება თქვენი გაერთიანება ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისათვის, თუკი ის მართლაც გვიან შემოდგომაზე გაიმართება?

- არჩევნების თარიღებით მანიპულირება საქართველოს ხელისუფლების საყვარელი საქმიანობაა. ჩვენ მოვითხოვთ, არჩევნების თარიღის დანიშვნამდე მოხდეს საარჩევნო კოდექსის გაუმჯობესება და კონკურენტუნარიანი, თანასწორი საარჩევნო გარემოს შექმნა. თუმცა, მიუხედავად ყველაფრისა, ჩვენ მზად ვართ, მივიღოთ ნებისმიერი გამოწვევა და მოვიგოთ არჩევნები ნებისმიერ ვადაში. კიდევ ერთხელ გავიმეორებ - ეს რომ შესაძლებელია, გასულ წელს ჩატარებულმა საპრეზიდენტო არჩევნებმა აჩვენა, რომელში მონაწილეობაც ოპოზიციას სერიოზული ცაიტნოტის პირობებში მოუხდა.
-როგორ ესახება მოძრაობას რუსეთთან ურთიერთობის მოგვარების გზები?
რუსეთთან ურთიერთობის ნორმალიზება საქართველოს ინტერესების შეულახავად, საგარეო ურთიერთობების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი პრიორიტეტია. პლანეტის ყველაზე დიდი სახელმწიფოს მეზობლობა არ გახლავთ იოლი ხვედრი და ჩვენგან მოითხოვს მხოლოდ უკიდურესად გონივრული ნაბიჯების გადადგმას. რუსეთთან კუნთების დემონსტრირებასა და ხელის გადაწევის პოლიტიკას ერიდებიან დიდი და ძლიერი სახელმწიფოები და ჩვენთვის ასეთი რამ დამღუპველია.

დღეს, როდესაც რუსეთმა საქართველოს ჩამოაჭრა და დამოუკიდებლად ცნო ტერიტორიის საკმაოდ დიდი ნაწილი და შემდგომი ოკუპაციის მუქარებიც გაისმის, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწორი ნაბიჯების გადადგმა. მხოლოდ იმის ყვირილი, რომ რუსეთი ოკუპანტია და შეჯიბრი რუსეთის ლაძღვაში, შეიძლება ვიღაცას გულს ფხანს, მაგრამ სრულიად უშედეგოა. მჩხავანა კატა, როგორც წესი, ორიენტირებულია მხოლოდ პიარზე და არა თაგვის დაჭერაზე. ოკუპაციის პასუხად იმის მოწოდება, რომ არ წავიკითხოთ რუსი მწერლები და დავანგრიოთ პუშკინის ძეგლი, არა მხოლოდ უგუნურებაა, არამედ რეალობისგან სრული მოწყვეტაც.

დღეს რუსეთის ხელისუფლება აცხადებს, რომ არ დაელაპარაკება საქართველოს ხელისუფლებას, რომელიც დამნაშავედ მიაჩნია; საქართველოს ხელისუფლება კი პასუხობს, რომ არ დაელაპარაკება რუსეთის ხელისუფლებას, სანამ ჩვენი ტერიტორია ოკუპირებულია. რუსეთს ერთმნიშვნელოვნად აწყობს, რაც უფრო დიდხანს გაგრძელდება ამგვარი ვითარება, ხან მამისონთან ჩამოჩოჩდება, ხან თრუსოში და კიდევ ვინ იცის, სად, მაგრამ ჩვენ გვაწყობს?

რასაკვირველია, ოკუპანტთან დიალოგი ადამიანურადაც და პოლიტიკურად ძალიან მძიმეა და რთული, მაგრამ თუ რუსეთთან რაგინდარა მიზეზის გამო ვერ ახერხებს საუბარს, გვარგია ასეთი ხელისუფლება? სწორედ იმიტომ, რომ ტერიტორიები ოკუპირებულია, ათიათასობით დევნილი გვყავს და რუსეთში უამრავი ჩვენი თანამემამულეა ორცეცხლსშუა მოქცეული, დღეს, როგორც არასდროს, გვჭირდება დიალოგი და ურთიერთობები რუსეთთან.

ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა ურთულესი და დროში გაწელილი პროცესია, თუმცა, სავსებით რეალურია სწორი ნაბიჯების გადადგმის შემთხვევაში. ქვეყნის გამთლიანებას წინ უნდა უძღოდეს სახელმწიფოში დემოკრატიის უმაღლესი სტანდარტების დამკვიდრება, ეკონომიკური აღმავლობა, ანუ აფხაზებისთვის და ოსებისთვის მიმზიდველი, საინტერესო გარემოს შექმნა და ამავე დროს ინტენსიური მუშაობა რუსეთთან და დანარჩენ მსოფლიოსთან, მსოფლიო გეოპოლიტიკური პროცესების გათვალისწინებით. პროცესებს არ უნდა ჩამოვრჩეთ, მაგრამ არც უნდა გავუსწროთ და იმ კოზაკის როლში არ აღმოვჩნდეთ, აქლემების ჩხუბში რომ იჭყლიტება.

მუშტების ჰაერში ქნევა, პიარკონცერტები და ფსევდოპატრიოტული კლიპები მხოლოდ ვირტუალურ ილუზიებს ქმნიან, რომ თითქოს სადღაც მივდივართ, სინამდვილეში კი ეს არის გზა არსაით.

როგორ ჰგონია ჩვენს ხელისუფლებას, გერმანელებმა, ფინელებმა ან იაპონელებმა სიმღერა არ იციან, კლიპების ფული არა აქვთ, თუ დავიწყებული აქვთ კენიგსბერგი, კარელია ან კურილიის კუნძულები?! დავაკვირდეთ, როგორ წონიან თოთოეულ სიტყვას, ზომავენ ნაბიჯს და დინჯად, თანმიმდევრულად, მინიმალური რისკებით მიიწევენ მიზნისკენ. იაპონიას დღემდე არა აქვს საზავო ხეშეკრულებაზე ხელი მოწერილი რუსეთთან, მუდმივად დღის წესრიგში აქვს თავისი კუნძულების საკითხი, მაგრამ ეს ხელს არ უშლის სავაჭრო და სხვა სახის ურთიერთობებს. ცხადია ეს არ არის ვაჭრობა მხოლოდ ვაჭრობისთვის, საჭიროა მუდმივი ურთიერთობები, რათა გრძნობდე მაჯისცემას.

მსოფლიო პოლიტიკური პროცესები არ არის გაყინული, მუდმივ დინამიკას და ცვალებადობას განიცდის. რუსეთ-საქართველოს ომის შემდეგ, რაღაც შეიცვალა მთელ მსოფლიოში, ახალი ბალანსი შედგა და ჩინეთმა რუსეთისგან დაიბრუნა რამდენიმე კუნძული, რომელსაც ათწლეულების განმავლობაში ითხოვდა. ამ ომის შედეგი იყო თუ არა, ფაქტია, რომ დაიბრუნა. აუცილებლად დადგება ისეთი ვითარება, როდესაც საქართველოსაც მიეცემა შანსი, ოღონდ ამას მომზადებულები უნდა შევხვდეთ.

მე ვფიქრობ, რომ ჩვენთვის ძალიან საგულისხმოა ფინეთის მაგალითი, რომელსაც რუსეთმა ტერიტორიის დიდი ნაწილი ჩამოაჭრა და მისი არსებობაც მთლიანად საფრთხის წინაშე იდგა. ამ პატარა ქვეყანამ, რომელსაც ორი მძიმე ომი ჰქონდა რუსეთთან მე-20 საუკუნეში და რომელიც, პრაგმატიზმიდან გამომდინარე, მაინც პოლიტიკურად გამორჩეულად ლოიალური რჩება რუსეთის მიმართ, საკუთარი თვითმყოფადობა და სუვერენიტეტი შეინარჩუნა დემოკრატიის უმაღლესი სტანდარტების დამკვიდრებით. აღარაფერს ვამბობთ იმაზე, რომ რაციონალურად გამოიყენა და კეთილდღეობის წყაროდ იქცია გასაღების ვეებერთელა ბაზარი.

იმედი იმისა, რომ საერთაშორისო თანამეგობრობის ზეწოლის ან სინდისის ქენჯნის გამო, ერთ მშვენიერ დღეს გავიღვიძებთ და რუსეთი დაკარგულ ტერიტორიებს დაგვიბრუნებს, არ უნდა გვქონდეს, ან უფრო შელამაზებულად თუ ვიტყვი, ნაკლებად მოსალოდნელია, რომ ეს მოხდეს, მაგრამ თანმიმდევრული და მიზანმიმართული ნაბიჯებით, რუსეთთან დიალოგით და ურთიერთობით, გეოპოლიტიკური დინამიკის გათვალისწინებით, აუცილებლად დადგება ამ პრობლემების გადაწყვეტის დრო.

რას ფიქრობთ საქართველოსა და ნატოს პერსპექტივებზე?

ნატოში, ისევე როგორც ნებისმიერ ორგანიზაციაში, შესვლა ვერ იქნება და არც უნდა იყოს ქვეყნის თვითმიზანი. თვითმიზანი უნდა იყოს უსაფრთხოება და კეთილდღეობა. თუმცა, სამწუხაროდ, იმასაც ვერ ვიტყვი, რომ ჩვენი ხელისუფლება რეალურ ნაბიჯებს დგამდა და საქმით მიისწრაფოდა ნატოსკენ, ვინაიდან, ჯიუტად არ ასრულებდა ამ ორგანიზაციის მთავარ მოთხოვნებს - ქვეყანაში დემოკრატიის დამკვიდრებას და სამართლიანი გარემოს შექმნას.

ამ მიმართულებით წარმოებული აქტივობები მხოლოდ ამ ავადსახსენებელ პიარს ემსახურებოდა. გაიხსენეთ მაპის ეგზალტირებული მოლოდინი; მაპის არმიღების შემდეგ პიარისტერიკის გაჩაღება იმის შესახებ, რომ მაპზე უარის თქმა უფრო მაგარი რამეა, ვიდრე მაპის მიღება და შემდეგ საყვედურები მეგობარი სახელმწიფოების მიმართ, მაპი რომ მიგვეღო, ეს ამბავი (ომი და ოკუპაცია) არ დაგვემართებოდაო.

სინამდვილეში ნატო სულაც არ არის საყვირალი, მუშტების საქნევი და პიარტრიუკებისთვის გამოსაყენებელი თემა და იგი გლობალურ კონტექსტშია განსახილველი. ჩვენი მეგობარი ის ქვეყნები, რომლებიც თავს იკავებდნენ საქართველოს ნატოსთან უფრო მჭიდრო ინტეგრაციაზე, ამას ჩვენდამი ცუდი განზრახვით კი არ აკეთებდნენ, არამედ ეს იყო იმ რეალობისთვის თვალის გასწორება, რომ ამ ეტაპზე ნატოს არ შეუძლია საქართველოს სამხედრო ძალით დაცვა და ამ თვალსაზრისით ჩვენ ილუზიები არ უნდა შევიქმნათ. დღეს სერიოზული პოლიტიკოსები და ექსპერტები შეთანხმებულნი არიან იმაზე, რომ საქართველო ნატოს წევრი რომც ყოფილიყო, ნატო მაინც არავითარ შემთხვევაში არ აამოქმედებდა წესდების იმ მუხლს, რომელიც თავისი წევრის სამხედრო ძალით დახმარებას ავალდებულებს და არ დაიწყებდა მესამე მსოფლიო ომს. და მადლობა ღმერთს, რომ ასეა, დიდი მიხვედრა არ უნდა, რა ხეირს დააყრიდა ჩვენს ქვეყანას ამგვარი დახმარება, ანუ მის ტერიტორიაზე დაწყებული კონფლიქტი ორ სამხედრო გიგანტს შორის.

საქართველოს ნატოსკენ გასავლელი აქვს ორი გზა, ერთი - ქვეყნის შიგნით, მეორე - გარეთ. შიდა გზა გულისხმობს დემოკრატიის დამყარებას, ეს გზა უნდა გავიაროთ მაქსიმალურად სწრაფად და მაღალი სტანდარტებით, რაც შეეხება გარე გზას, იქ, როგორც ჩანს, არ უნდა ვიჩქაროთ ბოლოში გასვლა, ვიდრე ნატო არ იქნება ამისთვის მზად, ვინაიდან ზედმეტი სიჩქარე რისკებთან და საფრთხეებთან არის დაკავშირებული. ჩვენმა ქვეყანამ საკმარისად იწვნია პოლიტიკური სულსწრაფობის დრამატული შედეგები.
როგორ აპირებთ საკუთარი ახლობლების, მეგობრების და ნათესავების მავნე ზეგავლენისაგან თავის დაღწევას, მერე უცბად ყველაზე ნიჭიერ ბიზნესმენებად და "სუპერმენებად" რომ არ მოგვევლინონ?
შეკითხვა ოდნავ არაკორექტულია და რედაქტირებას საჭიროებს, თუმცა, მე არ მქონდა მისი გასწორების უფლება. შეკითხვის ავტორი მავნე ზეგავლენას, ალბათ, მომავალში გულისხმობდა. სამართლიანობისთვის უნდა ვთქვა, რომ ჩემი ახლობლები, მეგობრები და ნათესავები ძალიან მეძვირფასებიან და მათგან მხოლოდ დადებითი იმპულსები მომდის. რაც შეეხება მაღალი თანამდებობის პირების ნათესავთა უეცარ ქონებრივ აღზევებას, ეს ხდება მხოლოდ ისეთ სახელმწიფოებში, სადაც სუფევს ”ბეზპრედელი” ანუ განუკითხაობა და უსამართლობა; სადაც კანონია პრეზიდენტის ნება და არა კანონი; სადაც არ არის - თავისუფალი მედია, რომელიც ამხელს, თავისუფალი გამოძიება, რომელიც შეისწავლის და თავისუფალი სასამართლო, რომელიც პირუთვნელად განსჯის.

ისევ ნიქსონის მაგალითი გავიხსენოთ, მსოფლიოს უძლიერესი ქვეყნის პრეზიდენტმა, უზარმაზარი ძალაუფლების მქონემ, კანონს გადაუხვია და დაამთავრა კარიერა. როგორ წარმოგიდგენიათ, რა მოხდებოდა, ნიქსონის ბიძაშვილი რომ მიდგომოდა ფორდის ქარხანას, დღეიდან 50%-ში თუ არ ჩამსვამ, ფინანსურს შემოგისევო? მოკვდებოდნენ სიცილით. ასე რომ მეგობარ-ნათესავთა უეცარი და, რაც მთავარია, უსამართლო(!) გამდიდრების თემა უსამართლო სახელმწიფოს ერთ-ერთი გამოვლინებაა და მას არ უშველის რომელიმე პრეზიდენტის თუ თანამდებობის პირის პიარპრესკონფერენციები, რომ არ დაუშვებს ნეპოტიზმს და ახლობლების აღზევებას. კანონის უზენაესობაზე დაფუძნებულ სახელმწიფოში ასეთი ტიპის პრობლემები არ არსებობს. თავისთავად კარგია და იმედის მომცემი, რომ ასეთი უსამართლობები გვაბრაზებს და ნერვებს გვიშლის, ეს ნიშნავს, რომ სხვა გზა არ გვაქვს, უნდა ავაშენოთ დემოკრატიული და სამართლიანი სახელმწიფო! ნუღარ გადავდებთ, დავიწყოთ...

[ ... ]

Thursday, August 13, 2009

კუდის ახალი სამიზნე „კავკასიის“ და „მაესტროს“ მონიტორი გახდა...

გუშინ გვიან ღამით გაურკვეველმა პირებმა ცეცხლი გაუხსნეს ზუგდიდის ცენტრში განთავსებულ „საკნებს“. ტყვიები, „საკნის პატიმრებს“ არ მოხვედრიათ თუმცა დაზიანებულია მონიტორი, რომლის მეშვეობითაც ყოველ საღამოს ადგილობრივი მოსახლეობა თვალს ადევნებდა ტელეკომპანია „მაესტროს“ და „კავკასიას“ საინფორმაციო გამოშვებებს. გაერთიანებული ოპოზიციის წევრი კახა მიქაია, რომელიც უკვე მესამე თვეა საკანში ზის აცხადებს, რომ ეს „კუდ“–ის მიერ განხორციელებული მორიგი ტერორისტული ქმედებაა. აღნიშნულთან დაკავშირებით კონსტიტუციური უსაფრთხოების დაცვის დეპარტამენტში კომენტარს არ აკეთებენ.
[ ... ]

Friday, July 10, 2009

ვირთაგვების ექსპერიმენტი

დაჭამენ თუ არა ერთმანეთს რწმუნებული და გამგებელი?!

უკვე ერთ თვეზე მეტია სამეგრელო ზემოსვანეთში პრეზიდენტის რწმუნებულსა და ზუგდიდის მუნიციპალიტეტის გამგებელს შორის დაპირისპირებამ პიკს მიაღწია. ზაზა გოროზია და ალექსანდრე ქობალია ერთმანეთს გაუგონარი მეთოდებით ებრძვიან. ჩვენს ხელთ არსებული ინფორმაციის თანახმად დაპირისპირების მიზეზი გახლავთ გამგებელ ქობალიას სურვილი - გახდეს პრეზიდენტის რწმუნებული ჩვენს რეგიონში. გოროზია კი თანამდებობის დატოვებას არ აპირებს და გამგებელთან ცუდ ურთიერთობას საჯაროდაც აღარ მალავს. როგორც "ღია ბოქლომს" სარწმუნო წყარომ აცნობა ქობალიას კაბინეტში ამ ორ ჩინოვნიკს შელაპარაკება მოუვიდა, რაც ფიზიკურ შეხლა-შემოხლაში გადაიზარდა, მომხდარის შედეგად გამგებელს თვალი ჩაულურჯდა გუბერნატორს კი თავში ლარნაკი მოხვდა. 

აქვე ცნობილი ხდება, რომ ალექსანდრე ქობალიამ აწ გარდაცვლილი მამის გრიშა ქობალიას წამოწყებული საქმე გააგრძელა და სამეგრელოში გუბერნატორის გადადგომის მოთხოვნით ხელმოწერების შეგროვება დაიწყო. ფიქტიურ არასამთავრობო ორგანიზაციას ამოფარებული გამგებლის ხელქვეითები სამეგრელოს სოფლებში კარდაკარ დადიან და მოსახლეობას გოროზიას წინააღმდეგ შედგენილ წერილზე ხელმოწერის დაფიქსირებას სთხოვენ. 

"რამოდენიმე დღის წინ ჩვენს სოფელში იმყოფებოდა ორი მამაკაცი, ვინაობა არ დაუსახელებიათ, გვითხრეს არასამთავრობო ორგანიზაცია "სამართლიანობიდან" ვართო, ზაზა გოროზიას ნინააღმდეგ შედგენილი წერილი წაგვაკითხეს, საჭირო ხელმოწერების შეგროვების შემდეგ პრეზიდენტს უნდა გავუგზავნოთო. ფურცელზე გარკვევით ეწერა, თითქოს რწმუნებული შეკრულია მოღალატე იგორ გიორგაძესთან, რომ სამეგრელოში რუეთის ჯარების შემოსვლაზე თანხმობის ბრძანება სწორედ მან გასცა. აგრეთვე წერილიში აღნიშნული იყო: გუბერნატორს იმ წლების განმავლობაში როდესაც სამეგრელოში მოღვაწეობდა, ფასეული არაფერი გაუკეთებია, გარდა გასართობი კონცერტების ჩატარებისაო. გოროზია თხილის ბიზნესს ლობირებს და თუ ეს კაცი რეგიონიდან არ წავა, ყველანი გაკოტრდებით და თხილის ფასის კლება კვლავ გაგრძელდებაო... ამ წერილს ჩემი ჩათვლით ხელი ბევრმა ადამიანმა მოაწერა" - გვითხრა წალენჯიხის რაიონში მცხოვრებმა ელგუჯა როგავამ. 

ეს ინფორმაცია სავარაუდოდ გუბერნატორისთვისაც გახდა ცნობილი. საპასუხოდ კი გოროზიამ საკრებულოს, გამგებლის იმპიჩმენტის მოთხოვნით მიმართა, მუნიციპალიტეტის გამგეობის ყველა თანამშრომელზე კი ხელფასების გაცემა შეჩერდა. 

"ღია ბოქლომი" ფაქტის გადასამოწმებლად ალექსანდრე ქობალიას დაუკავშირდა: 

ა.ქ.: გისმენთ! 

ღ.ბ.: ბატონო ალექსანდრე შეგიძლიათ რამოდენიმე შეკითხვაზე გვიპასუხოთ? 

ა.ქ.: ტელეფონიდან ინტერვიუს არ ვიძლევი! 

ღ.ბ.: თუ შეიძლება გვითხარით, რატომ შეჩერდა გამგეობის თანამშრომლებზე ხელფასების გაცემა და რატომ აგროვებთ ხელმოწერებს გოროზიას გადადგომის მოთხოვნით? 

ა.ქ.: რა არის??? 

ღ.ბ.: რა მიზეზით დარჩით უხელფასოდ, გუბერნატორის წინააღმდეგ ხელმოწერების 

შეგროვება, რატომ დაიწყეთ მეთქი? 

ა.ქ.: ხომ გითხარით ტელეფონიდან ინტერვიუს არ ვიძლევი! 

გამგებელმა ქობალიამ ჩვენთან საუბარი გრამატიკულად გაუმართავი ამ ფრაზით დაასრულა და ყურმილი დაკიდა. 

სამეგრელო ზემო-სვანეთში სახელმწიფო რწმუნებულს ზაზა გოროზიას საინფორმაციო სააგენტო "სი-ეიჩ-ენი" ესაუბრა: 

ზ.გ.: და! (რატომღაც რუსულად გვპასუხობს) 

"სი-ეიჩ-ენი": შეგიძლიათ რამოდენიმე შეკითხვაზე გვიპასუხოთ? 

ზ.გ.: დიახ, გისმენთ. 

"სი-ეიჩ-ენი": ბატონო ზაზა, ჩვენ გვაქვს ინფორმაცია, რომ თქვენი ბრძანებით გამგებელზე და მუნიციპალიტეტის ყველა თანამშრომელზე შეჩერებულია ხელფასების გაცემა. რა გახდა ამის მიზეზი? 

ზ.გ.: საიდან მოგაქვთ ასეთი რაღაცვეები?! ჩემი ბრძანება არ მოქმედებს არაფერზე. 

"სი-ეიჩ-ენი": ქობალია თქვენს წინააღმდეგ ხელმოწერებს აგროვებს. ამის შესახებ თუ იცით რამე? 

ზ.გ.: არა. გმადლობთ! (ყურმილი დაკიდა). 

P.შ. ეს ზუგდიდელი პოლიტიკოსები როგორც ხედავთ საკმაოდ გაუნათლებლები არიან. სხვა შემთხვევაში, როგორ შეიძლება აიხსნას, რომ მათი პასუხები სცილდება ყოველგვარ ლოგიკას. არასასურველი კითხვის გაგონებისთანავე, ყურმილს კიდებენ ან ქართველი კაცისთვის გაუგებარი ენით იწყებენ ლაპარაკს. მათ კომენტარებს კორექტურა შეგნებულად არ გავუკეთეთ, რათა თქვენც იცოდეთ ძვირფასო მკითხველო თუ ვინ არის დღეს სამეგრელოს ორი მთავარი პოლიტიკოსი. გოროზიამ, ეშმაკურად აარიდა თავი არასასიამოვნო საკითხზე საუბარს, თან ეს პირველი შემთხვევა არ არის. ქობალია კი კომენტარს მხოლოდ ერთ საკუთარ მედიაორგანიზაციას აძლევს... 

P.შ. ვირთაგვებივით დაჭამენ თუ არა ერთმანეთს გამგებელი და გუბერნატორი ამას დრო გვიჩვენებს. თუმცა ცხადზე ცხადია, რომ ორივე ჩინოვნიკმა საქართველოს პრეზიდენტის ახალი პოლიტიკური კურსის თანახმად თანამდებობა მალე უნდა დატოვოს.

ილია ჩაჩიბაია

უკან

[ ... ]